تیغه بینی دیواره ای است که بین قسمت راست و چپ بینی واقع شده. این تیغه محکم اما قابل انعطاف است و توسط پوستی پوشیده شده که مملو از رگ های خونی است. در حالت ایده آل، تیغه بینی باید دقیقاً در وسط بینی واقع شده باشد به طوری که اندازه سمت راست و چپ بینی مساوی باشد. با این حال در حدود 80% از افراد تیغه بینی اندکی از مرکزیت خارج است، گرچه اکثر افراد حتی متوجه این موضوع نیز نمی شوند. در مواقعی که این انحراف اندکی بیشتر باشد، از اصطلاح انحراف تیغه بینی استفاده می شود.
در افرادی که به انحراف بینی مبتلا هستند، یکی از طرفین بینی گشادتر و دیگری تنگ تر از حد معمول است. این امر الگوی جریان هوا را تغییر داده و گاهی موجب انسداد طرف تنگ تر می شود. در برخی موارد حفره های سینوسی هم مسدود می شوند و موجب عفونت سینوسی شده (سینوزیت) که مدت ها باقی می ماند یا این که مرتباً عود می کند. تغییر الگوی جریان هوا گاهی موجب می شود پوست تیغه بینی خشک شده و حتی ترک بخورد که باعث آبریزش بینی دائمی می شود.
برخی از افراد از هنگام تولد به انحراف تیغه بینی مبتلا هستند، چون تیغه بین آنها پیش از تولد بدین شکل رشد یافته است یا حتی در فرآیند تولد به علت آسیبی که به بینی وارد شده تیغه بینی آنها منحرف گشته است. اما بسیاری از افراد در طول زندگی در کودکی و یا نوجوانی و بزرگسالی در اثر آسیب ها و ضربه هایی که به بینی شان وارد شده دچار انحراف بینی می شوند. این افراد ممکن است حتی به خاطر نداشته باشند این اتفاق کی افتاده است.
بنابراین برای پیشگیری از ابتلا به انحراف تیغه بینی تنها راه این است که از وارد آمدن آسیب و ضربه به بینی جلوگیری کنیم. به هنگام رانندگی از کمربند ایمنی استفاده کنیم و به هنگام انجام فعالیت های ورزشی از ماسک ها یا کلاه های مخصوص هر رشته بهره بگیریم.
از جمله علائم انحراف تیغه بینی می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
گاهی اوقات افرادی که به انحراف خفیف تیغه بینی مبتلا هستند این علائم را فقط هنگامی دارند که سرما خورده اند و یا به عفونت تنفسی دیگری دچار شده اند. در این افراد عفونت های تنفسی موجب تورم نسج بینی شده و مشکلات ناشی از عبور هوا را پیچیده تر می کند. اما با بهبود سرما خوردگی معمولاً علائم نیز بهبود می یابد.
پزشک معالج پس از بررسی علائم بیمار، معمولاً از وی می پرسد که آیا تا کنون ضربه شدیدی به بینی او وارد شده یا تحت عمل جراحی بینی قرار گرفته یا خیر. پزشک با وسیله مخصوصی داخل بینی بیمار را مشاهده می کند تا وضعیت قرار گرفتن تیغه ها و نسج بینی وی را بررسی کند. تا در صورت تشخیص، بیمار را به جراحی تشویق کند.
در صورتی که به انحراف تیغه بینی مبتلا هستید، به نوعی جراحی نیاز خواهید داشت که سپتوپلاستی نامیده می شود. در این فرآیند، جراح تیغه بینی شما را به موقعیت نرمال خود باز می گرداند. در برخی موارد جراح ظاهر خارجی بینی فرد را نیز طی فرآیندی که رینوپلاستی نامیده می شود تغییر می دهد. وقتی هر دوی این فرآیندهای به طور همزمان انجام گیرد، به فرآیند جراحی سپتورینوپلاستی می گویند.
در صورتی که فرد مبتلا به انحراف تیغه بینی کودک باشد، پزشک برای جراحی به او زمان می دهد تا فرآیند رشد بینی اش کامل شود. که در بیشتر موارد عمل جراحی را تا سن 15 یا 16 سالگی به تعویق می اندازد. در مورد پسر ها هم معمولاً به زمان بیشتری نیاز است چون فرآیند رشد پسرها دیرتر تکمیل می شود.
در بیشتر موارد جراحی موفقیت آمیز است. با این حال درصد اندکی از بیماران ترجیح می دهند جهت زیبایی بیشتر و یا بهبود بیشتر فرآیند عبور جریان هوا تحت عمل دوم نیز قرار بگیرند.
