افرادی که صاحب شکم بزرگ هستند معمولا کابوس هر روزشان شده و گاهی هم این مشکل باعث می شود از شرکت در مهمانی ها و مجامع عمومی خودداری کنند که این امر به تدریج منجر به انزوا و گوشه گیری فرد خواهد شد. اگر شما هم از این دسته افراد هستید و بارها برایتان اتفاق افتاده که جلوی آینه بایستید و از دیدن شکم ورم کرده تان رنج ببرید این مقاله را دنبال کنید. در ادامه به بررسی عوامل ایجاد کننده ورم ، بزرگی و تجمع چربی در ناحیه شکم می پردازیم و راهکارهایی را برای فرار از این مشکل ارائه می دهیم. با به کارگیری راهکارهایی که به شما پیشنهاد می کنیم علاوه بر زيباتر شدن اندامتان ، خود را از خطر مرگ يا گذراندن زندگي سخت و دردناك نجات خواهید داد.
عوامل ایجاد کننده شکم بزرگ:
- ترشح هورمون کورتیزول (هورمون استرس): محققان بر این عقیده اند که با بيشتر شدن فشارهاي رواني و ضعف براي مواجهه با آن ها، هورمون كورتيزول در خون افراد بيشتر ترشح مي‌شود و روند توزيع چربي نیز در بدن به هم مي‌خورد. در چنين شرايطي سوخت و ساز بدن دچار مشكل شده و در نهایت همه اين عوامل، باعث مي‌شود سایز دور كمر افزایش و لباس ها روز به روز تنگ تر شوند. توجه داشته باشید سطح هورمون هاي بدن شما که در لحظه هاي پر تنش و استرس زندگيتان بالا و پايين مي‌شوند، ظاهر شما را نیز تحت تاثير قرار داده و منجر به كوچك يا بزرگ شدن شكم تان هم مي‌شوند. محققان عقیده دارند هر چه زندگيتان پر استرس تر و در مقابل صبرتان کمتر باشد ، فشارهاي رواني روزمره بيشتر به بزرگ شدن اندازه دور كمرتان مي‌انجامد. اگر فرد نا آرامي هستيد كه تنش ها را به سختي پشت سر مي‌گذاريد و با فشار كوچكی آرامش تان مختل می شود، مطمئن باشيد كه شكم تان هر روز بزرگ‌تر خواهد شد. پس نه تنها به خاطر كوچك شدن شكم، بلكه براي داشتن زندگي بهتر و طولاني‌تر اعصاب‌تان را كنترل كنيد و اگر از عهده اين كار دشوار بر نمي آييد، از يك روانشناس كمك بگيريد.
- نوشیدنی های گازدار: اگر طرفدار نوشيدني های گازدار هستید حتی آن دسته از نوشیدنی ها که شكر ندارند ، بدانید كه مصرف نوشیدنی هایی مثل نوشابه پر ضررتر از آنی است که فکرش را می کنید چرا که طبق نظر محققان نوشيدن مايعات گازدار نه تنها به دندان‌هاي شما آسيب مي رساند بلكه شكمي بزرگ را هم به شما هديه مي‌كند. طبق بررسی های صورت گرفته كساني كه هر روز تنها يك ليوان از این نوشیدنی ها مصرف می کنند ، پنج برابر بيشتر از كساني كه يك بار در هفته سراغ اين نوشيدني ها مي‌روند مستعد چاق شدن هستند. از نقطه نظر آن ها فرقي نمي كند سراغ کدام دسته از نوشیدنی ها بروید(شکر دار یا رژیمی) ، در هر صورت شما را صاحب بدني چاق و شكمي بزرگ مي‌كنند.
- كم‌خوابي : كم‌خوابي بیش از حد و فعالیت فراتر از توان خود را با فعال بودن و سحرخيزي اشتباه نگيريد. محققان مي‌گويند افرادی كه خواب كافي ندارند بیشتر در معرض معزل چاقي به ويژه چاقي دور شكمي مي‌شوند. يافته‌ي آن ها حاكي از اين است كه در بدن افرادي كه شب ها به اندازه كافي نمي‌خوابند، سطح ترشح هورمون استرس (كورتيزول) بالاتر است. بالا بودن ميزان اين هورمون باعث مي‌شود فرد تمایل بیشتری به مصرف شكر پیدا کند و سراغ ريزه خواري و دریافت كالري بيشتر برود. محققان مي‌گويند كمتر از پنج ساعت خوابيدن در شب، شكم را بزرگ مي‌كند . مقدار زمان ایده ال برای خواب بين 7 تا 9 ساعت در شبانه‌روز است. با داشتن خواب کافی می توانید ميزان ترشح اين هورمون در خونتان را به تعادل برسانید تا تناسب اندام تان حفظ شود. گذشته از اين محققان مي گويند تنها خواب کافی نيست كه تناسب اندام شما را حفظ مي كند بلكه سحرخيز بودن هم در اين مورد نقش مهمی دارد. پس اگر اندام زیبا می خواهید ، شب زنده‌داری را کنار بگذارید و سعی کنید میزان خوابتان در طول شبانه روز به کمتر از 7 ساعت نرسد.
- افراط در خوردن غذاهای رژیمی کم چرب: شاید بسیار شنيده باشيد كه مصرف بيش از حد غذاهاي چرب، يكي از دلايل چاقي به ويژه چاقي دور شكمي است، به همین دلیل هم از آنها اجتناب کنید اما ندانید که افراز در نخوردن چربی هم مي‌تواند به چاق شدن شكم شما منجر شود. به گفته محققان كساني كه بيش از اندازه بر نخوردن چربي تاكيد دارند، صاحب شكم هايي چاق و نازيبا مي‌شوند. از نظر آن ها مصرف چربي هاي مفيد براي سلامت بدن لازم بوده و زيبايي پوست و اندام فرد را تضمین می کند پس كساني كه مي خواهند تناسب اندام شان را حفظ كنند بايد در رژيمشان چربي هاي غير اشباع مثل آووكادو، روغن زيتون، دانه هاي روغني، مغزها و... را بگنجانند . از طرف ديگر محققان مي‌گويند چربي ها به جذب بسياري از مواد غذايي مفيد كمك مي‌كنند. به طور مثال برای جذب مواد مغذی سالاد اگر آن را با روغن زيتون يا روغن هسته انگور بخوريد ، فايده بیشتری خواهد داشت. در مصرف مواد غذایی متعادل باشید و با چربي های مفید قهر نكنيد .
- بی توجهی نسبت به مصرف غذاهای پروتئین دار: مصرف به اندازه پروتئين ، بدني زيبا و عضلاتي نیرومند را به شما هديه مي‌كند. زمانی این چرخه بهم می خورد که شما به بدنتان اهمیت ندهید و كمتر از نياز بدنتان پروتئين مصرف کنید، در این حالت دچار اشتهاي كاذب می شوید. پروتئين به شما كمك مي‌كند اشتهاي‌تان را كنترل كنيد و به وضعيت هورمون هايتان سر و سامان دهيد. به گفته محققان خوردن غذاهاي پروتئيني باعث مي‌شود زمان طولاني تري احساس سيري كنيد و كمتر به خوردن ميان وعده و هله هوله تمايل پيدا كنيد. پس سعي كنيد در هر وعده غذايي 20 تا 25 گرم پروتئين بگنجانيد تا شكم‌تان هر روز بزرگ‌تر نشود.
- صرف دیر هنگام وعده شام : توجه داشته باشید که به هنگام خواب ، فعاليت بسیاری از اعضای بدن به حالت تعليق در مي آيد به همین دلیل هضم غذا به خوبی حاصل نمی شود . اگر از جمله افرادی هستید که طبق معمول شام تان دیر وقت(يكي دو ساعت قبل از خواب) ميل می كنيد، احتمالا دچار چاقي شكمي هستید و این به خاطر درست هضم نشدن مداوم غذايتان است. لازم به ذکر است که این روند گاهی ممکن است به مشکل معده از قبیل نفخ دچارتان کند و به همين دليل ظاهر شكم تان برجسته تر به نظر برسد.
- مصرف کم مواد غذایی فیبر دار : مصرف به اندازه فيبر مي‌تواند سلامت دستگاه گوارش‌تان را تضمين و از اين طريق شكم‌تان را هم كوچك كند. پزشکان بر این باورند كساني كه هر روز 10 گرم فيبر مي‌خورند (معادل دو سيب كوچك، يك فنجان نخود سبز و نصف فنجان لوبيا چيتي) چربي دور شکمی کمتری دارند . حال اگر بخواهیم مواد غذایی و سبزیجات فیبر دار را نام ببریم ، عبارتند از: سبزي هاي برگ سبز مثل كاهو و کرفس سرشار از فيبر هستند و مصرف هر روزه شان مي‌تواند فعاليت دستگاه گوارش را تنظيم كند. انواع مختلف حبوبات هم علاوه بر پروتئین دارای فیبر هستند ، که با مصرف به اندازه آنها هم سطح پروتئین در بدنتان تنظیم می شود ، و هم مدت طولانی تری احساس سیری می کنید.
- افسردگی: اگر روز به روز شکمتان بزرگ تر شده به گونه ای که حتي با رعايت كردن نكات گفته شده هم گره اي از مشكلتان باز نشد ، به شما پیشنهاد می شود که مشكلتان را با يك روانپزشك در ميان بگذاريد. معمولا در چنین شرایطی می توان گفت که از افسردگی رنج می برید . محققان طبق بررسی هایی به این نتیجه رسیده اند که افسردگي می تواند منجر به بزرگی شکم شود . بررسي هاي انجام شده نشان مي دهد احتمال بزرگ شدن شکم در افراد پیر که دچار افسردگی هستند و امید به زندگی در آنان کم است بیشتر است . همان طور كه در بالا اشاره شد ، در اين مورد هم پاي هورمون كورتيزول در ميان است. افسردگی منجر به کاهش تعادل در سطح هورمون کورتیزول شود كه بالا رفتنش منجر به چربي هاي دور شكم و كمر می شود ، در نتیجه چربی دور شکم تجمع می کند.
- ميانسالی و پیری : از نظر متخصصان با افزایش سن ،که به طبع آن افراد(به‌ويژه زنان) دچار کاهش سوخت و ساز بدن شده و امید به زندگی(افسردگی) نیز در آن ها کم تر می شود چاقي شكمي بسیار شایع است. گرچه بالاتر رفتن سن به بالاتر رفتن BMI هم مي انجامد اما محققان مي‌گويند نه تنها ميزان چربي ها بلكه شيوه توزيع آنها هم در سنين بالاتر با دوره جواني تفاوت خواهد داشت. اگر در چنين دوره اي به سر مي بريد و براي آب كردن چربی های شكم‌تان مصمم هستيد، علاوه بر رعايت رژيم غذايي مناسب، بايد پياده روي و يوگا را هم به برنامه زندگي تان اضافه كنيد.
- سندروم کوشینگ: این عارضه که در اثر مصرف داروهای استروئیدی برای درمان برخی بیماری ها (مانند آرتریت روماتوئید) بوجود می آید ، ممکن است منجر به بزرگی سایز شکم شود.
- یائسگی: بانوانی که در دوره یائسگی بع سر می برند به دلیل کاهش فعالیت روزمره ، بالا رفتن سن و تغییر در شیوه زندگی دچار اضافه وزن می شوند ، که در این حالت چربی ها بیشتر در ناحیه شکم و پهلو تجمع می کنند.
- مصرف قرص های ضدبارداری: برخی معتقدند که قرص‌های ضدبارداری ترکیبی (استروژن و پروژسترون) باعث افزایش وزن در دراز مدت نمی‌شوند. اما محققان بر این عقیده اند که گاهی برخی از زنانی که قرص‌های ترکیبی مصرف می‌کنند، مقداری اضافه وزن پیدا می‌کنند و این به دلیل تجمع مایع در بدن است . به همین دلیل بانوانی که از این قرص ها مصرف می کنند معمولا حس می کنند که بدنشان تورم دارد.
- تخمدان پلی‌کیستیک : تخمدان پلی‌کیستیک مشکل هورمونی رایج میان زنان در سنین باروری است. در بیشتر زنان دچار این عارضه ، کیست‌های کوچک بسیاری در تخمدان ها رشد می‌کند. این عارضه باعث از بین رفتن تعادل هورمونی می‌شود و بر چرخه قاعدگی هم تاثیر می‌گذارد و ممکن است موجب رویش موی زاید و آکنه شود. خانم‌های دچار این عارضه نسبت به انسولین مقاوم هستند در نتیجه این امر باعث افزایش وزن ان ها شده و چربی اضافی در شکم آنها تجمع پیدا می‌کند. چاقی شکمی مبتلایان را در معرض خطر ابتلا به بیماری قلبی قرار می‌دهد.
- ترک سیگار: افرادی که در حال طی مرحله ترک سیگار هستند به چند دلیل وزن اضافه می کنند. غذاها به کامشان خوشمزه تر می آید ، اشتهایشان بیشتر می شود ،سوخت و ساز بدنشان هم کمتر می شود. به همین جهت دچار افزایش وزن و چاقی شکمی می شوند.
- مصرف برخی از داروهای اعصاب: این داروها که عموما آرام بخش می باشند به جهت افزایش خواب بیمار وکاهش تحرک فرد اغلب چاق کننده هستند.
هشدار!
مرگ زودرس از جمله بدترین عواقبی است که به دليل مشكلات قلبي و بزرگی شکم گریبان گیر افراد می شود . به همین دلیل به يكي از نگراني هايي كه بايد همواره افراد چاق با شکم بزرگ مراقب آن باشند تبدیل شده است.
شكم بزرگ نه تنها شما را در آينه نازيبا نشان مي‌دهد بلکه بر اساس بررسي پژوهشگران چاقي شكمي ریسک شما در ابتلا به بيماري هاي مختلف از جمله بیماریهایی که در ذیل به آنها اشاره می شود را زیاد می کند:
- پوکی استخوان : این بیماری بیشتر گریبان گیر مردانی می شود که شکمشان بزرگ است ، محققان دانشگاه هاروارد دريافتند مرداني كه دچار چربي شكم هستند، بيشتر در معرض ابتلا به پوكي استخوان هستند . این در حالي است كه اين بيماري در زنان سالمند معمول تر است.
- مشكلات تنفسي : بر اساس مظالعات صورت گرفته روی افراد چاق و لاغر محققان دریافتند که بيماري‌هاي ريوي و مشكلات تنفسي همراه هميشگی افراد با شكم بزرگ است. این افراد به دلیل بزرگی زیاد از حد شکم دچار نارسایی تنفسی می شوند و توان انجام کارهای سنگین را نخواهند داشت.
- نارسایی کلیه: بيماري‌هاي كليوي هم يكي دیگر از مشكلات رايج در ميان افراد چاق با شكم بزرگ است. از منظر محققان هلندي كساني كه شكمي چاق دارند، فشار خون‌شان هم بالاتر است و بيشتر به مشكلات كليوي دچار مي‌شوند. فشار خون بالا کلیه را از کار می اندازد .
