تست دید رنگی که به عنوان تست ایشیهارا نیز شناخته میشود، توانایی شما در تمییز دادن بین رنگها را بررسی و اندازه گیری مینماید. در صورتی که این تست را با موفقیت پشت سر نگذارید ممکن است دچار ضعف دید رنگ یا به عبارتی کور رنگی باشید. لازم به ذکر است کور رنگی واقعی وضعیت بسیار نادری است که در آن رنگها را تنها به صورت خاکستری میتوانید ببینید.
شایعترین نوع ضعف دید رنگی، عدم توانایی تشخیص رنگ سبز از قرمز است. ژنتیک، پیری، برخی داروها و بیماریها و مواجهه با مواد شیمیایی میتوانند در ضعف دید رنگی تاثیر داشته باشند. از نظر آماری ضعف دید رنگی در مردان شایعتر از زنان است.
اغلب عامل ضعف دید رنگی یک بیماری است که بر عصب بینایی فرد تاثیر گذاشته است مانند گلوکوم (آب سیاه). ضعف دید رنگی همچنین ممکن است حاصل به ارث بردن اختلالاتی در سلولهای مخروطی شبکیه چشم (گیرنده های حساس به نور) باشد. شبکیه یک لایه حساس به نور در پشت چشم است که تصویر بر روی آن تشکیل میشود.
برخی بیماریها از جمله دیابت، الکلیسم، دژنراسیون ماکولا، لوکمی، بیماری آلزایمر، بیماری پارکینسون و کم خونی سلولهای داسی شکل میتوانند موجب اختلال در دید رنگی شوند. دید رنگی در صورت درمان بیماری مسبب آن میتواند بهبود یابد.
در صورتی که فکر میکنید دید رنگی تان اشکال دارد، میتوانید تست دید رنگی انجام دهید. در صورتی که فرزندتان میخواهد معاینه چشم انجام دهد، بهتر است هم از نظر دید رنگی و هم تیزی بینایی وضعیت او ارزیابی شود. این کار به شناسایی زود هنگام هر گونه مشکلی در بینایی و درمان موثر آن کمک میکند.
در صورتی که از عینک یا لنز تماسی استفاده میکنید، باید در حین معاینه آن را بردارید. پزشک از شما این سوالات را ممکن است بپرسد: مکمل یا دارویی مصرف میکنید؟ وضعیت پزشکی یا بیماری دارید؟ سابقه ضعف دید رنگی در خانواده تان وجود دارد؟
تست دید رنگی هیچ خطری نداشته و به آمادگی خاصی نیاز ندارد.
شکل شماره 1- یک نمونه از تصاویر تست دید رنگی که در آن عدد 25 در صفحه ای از نقاط سبز رنگ، با رنگ نارنجی مشخص شده است.
متخصص چشم تست دید رنگی را انجام میدهد. شما بر روی صندلی مینشینید و یک چشم خود را می بندید یا میپوشانید، سپس چشمی که باز است باید به مجموعه ای از تصاویر نگاه کند. هر تصویر حاوی یک الگوی چند رنگی نقطه ای می باشد. در هر صفحه نقطه نقطه، با رنگ مشخصی شماره ها یا علائمی مشخص شده اند و از شما خواسته میشود علامت یا عدد را تشخیص دهید (شکل شماره 1 و 2). در صورتی که دید رنگی طبیعی دارید، اشکال، اعداد و علائم را باید به راحتی با تفاوت رنگی که نسبت به نقطه های اطراف دارند، تشخیص دهید. در صورتی که اختلالی در دید رنگی تان وجود داشته باشد، ممکن است نتوانید علائم را در بین نقطه ها تشخیص دهید و یا به سختی آنها را تشخیص دهید.
پس از بررسی یک چشم، چشم دیگر مورد بررسی قرار میگیرد. پزشک از شما میخواهد شدت رنگی را که با یک چشم میبینید، با شدت همان رنگ از دید چشم دیگر مقایسه کنید. امکان دارد نتیجه تست دید رنگی در شما طبیعی باشد اما شدت رنگ در یک چشمتان کمتر از چشم دیگر باشد.
چند مشکلی که تست دید رنگی میتواند شناسایی کند به صورت زیر هستند:
هیچ درمانی وجود ندارد که مستقیما مشکل دید رنگی را حل کند اما در صورتی که اختلالی در دید رنگی دارید که به واسطه بیماری مانند دیابت یا گلوکوم ایجاد شده است، با درمان بیماری میتوانید دید رنگی خود را بهبود ببخشید.
با استفاده از فیلترهای رنگی در عینک یا لنزهای تماسی رنگی میتوانید تمایز بین رنگها را راحت تر ببینید اما نه فیلتر و نه لنز رنگی نمیتوانند توانایی بدن در تشخیص رنگها را بهبود ببخشند.