در سال 1928 دکتر پاپانیکولاو کشف کرد که سلول های موجود در دهانه رحم پیش از آنکه سرطانی شوند، از لحاظ ظاهر دچار تغییر می شوند. پس از این کشف از تستی که تحت عنوان پاپ اسمیر شناخته می شود برای بررسی وجود تغییر در سلول های دهانه رحم استفاده می شود. با استفاده از این تست، نشانه های هشدار دهنده ای که می توانند در آینده به سرطان دهانه رحم منجر گردند شناسایی می شود.
سرطان دهانه رحم چهارمین علت اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان در زنان است. بهترین راه برای پیشگیری یا دست کم تشخیص به موقع این سرطان، انجام پاپ اسمیر است. پاپ اسمیر در واقع تست میکروسکوپی از سلول های دهانه رحم است. در تست پاپ اسمیر می توان وجود عفونت های ویروسی خاصی را که عامل ابتلا به سرطان دهانه رحم دانسته می شوند، شناسایی کرد.
در واقع پاپ اسمیر ابزاری است برای یافتن تغییراتی که می توانند به سرطان منجر شوند، نه ابزاری برای تشخیص سرطان دهانه رحم.
در سال های اخیر نرخ مرگ و میر ناشی از سرطان دهانه رحم به واسطه پیشگیری، غربالگری و تشخیص به موقعی که ماحصل انجام پاپ اسمیر می باشد، به شدت رو به کاهش گذاشته است.
انجام و تکرار به موقع پاپ اسمیر می تواند تا 90% باعث پیشگیری از شایع ترین انواع سرطان های دهانه رحم شود.
البته تست پاپ اسمیر نیز مانند تمامی فرآیندهای غربالگری محدودیت هایی دارد. گاهی این تست قادر به تشخیص تغییرات ابتدایی سلول ها نمی باشد زیرا ممکن است سلول های نمونه گیری شده حاوی مقادیر قابل توجه سلول های غیرعادی نباشند. گاهی اوقات تفسیر نمونه ها به خاطر خون یا مخاطی که روی اسلاید موجود می باشد دشوار است. در این موارد معمولاً پاپ اسمیر مجدداً تکرار می شود.
HPV یا (human papillomavirus) ویروسی است که در اثر مقاربت منتقل می شود و دلیل اصلی ابتلا به سرطان دهانه رحم است. این ویروس در واقع در بیش از 80% موارد طی 8 تا 14 ماه توسط سیستم ایمنی بدن، خود به خود از بین رفته و از بدن خارج می شود. وجود HPV را معمولاً می توان از طریق پاپ اسمیر تشخیص داد.
هر زنی که در عمر خود سابقه حتی یک بار نزدیکی داشته باشد در معرض خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم قرار دارد. حدود نیمی از موارد تشخیص سالانه سرطان دهانه رحم در زنان بالای 50 سال مشاهده می شود. و تعداد زنان بالای 50 سالی که در اثر ابتلا به سرطان دهانه رحم فوت می کنند بیشتر از سنین دیگر است زیرا بیماری آنها در مراحلی تشخیص داده شده که به درمان پاسخ نمی دهد.
فاکتورهای خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم در واقع همان فاکتورهایی است که ریسک ابتلا به HPV را افزایش می دهد و همچنین:
در مراحل ابتدایی سرطان دهانه رحم معمولاً هیچ علائمی وجود ندارد. به همین دلیل تنها راه تشخیص ابتلا در مراحل اولیه انجام پاپ اسمیر است.
در صورتی که هرگونه خونریزی غیرعادی (مثل خونریزی در فواصل قاعدگی، خونریزی بعد از مقاربت یا بعد از یائسگی)، ترشحات غیرعادی یا دائمی و یا دردهای لگنی دارید باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.
در مارس 2012 جمعیت مبارزه با سرطان امریکا اعلام نمود که بهتر است خانم ها از سن 21 سالگی و هر سه سال یکبار تست پاپ اسمیر را انجام دهند. و در مورد زنان بالای 30 سال نیز بهتر است هر 5 سال یکبار پاپ اسمیر انجام شود. در مورد سقف سنی نیز هیچگونه محدودیتی قایل نشده اند. اکثر موارد ابتلا به سرطان در زنان بالای 50 سال تشخیص داده می شود. بنابراین باید مجدداً تأکید کنیم که حتی پس از یائسگی انجام تست پاپ اسمیر لازم است.
امروزه نظر بر این است که تمامی زنان بالای 18 سالی که تجربه رابطه جنسی داشته اند، حتی در صورتی که فقط یک بار نزدیکی داشته اند، باید هر دو سال یک بار پاپ اسمیر انجام دهند.
از آنجایی که نوع شایع سرطان دهانه رحم معمولاً طی ده سال پیشرفت می کند، در واقع می توان گفت انجام پاپ اسمیر با فاصله کمتر از دو سال مزیت زیادی نخواهد داشت.
البته در مورد کسانی که در تست های قبلی خود نشانی از تغییرات سلولی داشته و یا دچار نزدیکی های دردناک و یا همراه با خونریزی هستند، ممکن است انجام پاپ اسمیر با فاصله زمانی کمتر از دو سال توصیه شود.
بله. ریسک ابتلا به سرطان دهانه رحم در زنان یائسه با زنانی که در دوران باروری به سر می برند مشابه است. بنابراین حتی پس از یائسگی نیز هر دو سال یکبار باید پاپ اسمیر انجام شود.
در این مورد تشخیص با پزشک است. معمولاً این دسته خانم ها نیازی به انجام پاپ اسمیر نخواهند داشت مگر آن که پزشک معالج لازم بداند.
زنانی که تخلیه کامل انجام داده اند، یعنی کل رحم و دهانه آن را خارج نموده اند و به علت مشاهده تغییرات جدی سلولی در دهانه رحم خود سابقه درمان داشته اند، بهتر است به انجام تست هایی که تحت عنوان والت اسمیر شناخته می شوند ادامه دهند.
زنانی که رحم را بدون دهانه رحم تخلیه نموده اند نیز همچنان باید تست پاپ اسمیر انجام بدهند.
بسیاری از زنان هستند که اطلاع دقیقی از نوع هیسترکتومی خود ندارند. لازم است که حتماً در این مورد از پزشک معالج خود اطلاع کسب نموده و در مورد لزوم انجام پاپ اسمیر از وی سؤال کنند.
در زنان بالای 70 سالی که طی 5 سال گذشته دو پاپ اسمیر نرمال داشته اند، دیگر نیازی به ادامه انجام پاپ اسمیر وجود ندارد. البته در صورتی که این افراد هنوز هم مایل به انجام تست پاپ اسمیر باشند ممانعتی وجود ندارد.
شاید بهتر باشد برای پی بردن به اهمیت انجام تست پاپ اسمیر، اندکی در باب سرطان دهانه رحم سخن بگوییم.