اکثر مردم فکر میکنند حمله قلبی (heart attack) و ایست قلبی (cardiac arrest) هر دو یک مفهوم دارد. اما چنین چیزی صحت ندارد. برای درک تفاوت حمله قلبی و ایست قلبی، باید ابتدا بدانید در هر یک از این دو فرآیند چه اتفاقاتی رخ میدهد.
حمله قلبی چیست؟
قلب یک عضله است و همانند تمام عضلات دیگر نیاز به خون مملو از اکسیژن دارد. عمل خونرسانی به قلب توسط عروق کرونری انجام میشود. زمانی حمله قلبی اتفاق میافتد که عروق کرونری مسدود میشوند. انسداد رگها در اثر لخته خون اتفاق میافتد. چنین انسداد عروقی اگر به سرعت برطرف نشود باعث میشود بخشی از عضله قلب رو به نابودی برود.
ایست قلبی چیست؟
ایست قلبی با حمله قلبی تفاوت دارد. در ایست قلبی عضلة قلب دیگر تپش نداشته و از حرکت باز میایستد در صورتی که در حمله قلبی همچنان قلب به تپیدن ادامه میدهد ولو اینکه خونرسانی به آن مختل شده باشد.
علائم حمله قلبی و ایست قلبی
علاوه بر اینکه مکانیسم فیزیولوژی ایست قلبی و حمله قلبی تفاوت دارد، علائم آنها نیز متفاوت است.
علائم حمله قلبی به صورت زیر است:
- درد سینه: اغلب احساس تنگی در مرکز قفسه سینه احساس میشود که ممکن است چند دقیقه طول بکشد و با استراحت کاهش پیدا نکند (اگر چه این نشان متداولترین علامت حمله قلبی است، اما همه بیمارانی که همه قلبی دارد درد سینه را تجربه نمیکنند )
- گسترش درد سینه به نواحی دیگر که معمولاً بازو، فک، گردن، کمر و شکم را شامل میشود
- کوتاهی تنفس
- سرفه
- خسخس
- احساس کسالت
- اضطراب
- سرگیجه یا سبکی سر
- تعریق
- ضعف
- تپش قلب ( محسوس شدن ضربان قلب)
علائم ایست قلبی به صورت زیر است:
- از دست رفتن هوشیاری به صورت ناگهانی
- قطع تنفس
- قطع نبض
عدم وجود نقص به خاطر این است که قلب از تپش ایستاده است. در نتیجه اندامهای بدن خونرسانی نمیشوند و مرگ اتفاق میافتد. مدتی پیش از ایست قلبی علائم هشداردهنده ای ممکن است تجربه شود:
- درد سینه
- کوتاهی تنفس
- ضعف
- سرگیجه
- تپش قلب
- احساس تهوع
دلایل حمله قلبی و ایست قلبی
- ایست قلبی چند علت احتمالی میتواند داشته باشد.
- فیبریلاسیون بطنی: نامنظم شدن ضربان قلب که در آن محفظه پایینی قلب (بطن ها) به صورت نامنظم میتپد
- تاکی کاردی بطنی
- بیماری کرونری قلب
- تغییرات ساختار قلب
- نارسایی ضربان ساز قلب
- ایست تنفسی
- خفگی
- غرق شدگی
- برقگرفتگی
- یخ زدگی
- افت چشمگیر فشار خون
- سوء استعمال مواد
- مصرف زیاد الکل
- دلایل شناخته نشده
- ایست قلبی ممکن است در اثر حمله قلبی نیز اتفاق بیفتد. در واقع اکثر ایستهای قلبی در اثر حمله قلبی رخ میدهد. خود حمله قلبی به معنی قطع خون رسانی به بخشی از عضله قلب است. اگر در این اتفاق بخش بزرگی از قلب تحت تأثیر قرار بگیرد، ممکن است قلب از ضربان بایستد و ایست قلبی رخ دهد.
- حمله قلبی بر خلاف ایست قلبی در اکثریت موارد به یک علت مشخص اتفاق میافتد: بیماری عروق کرونری.
بیماری عروق کرونری به وضعیتی گفته میشود که در اثر رسوبات چربی تجمع یافته در رگهای کرونری، گردش خون محدود میشود. به این وضعیت آترواسکلروز گفته میشود. در افراد زیر بیشترین خطر بیماری عروق کرونری وجود دارد:
- افراد سیگاری
- افرادی که رژیم غذایی ناسالم و مملو از چربی اشباع دارند
- افرادی که فشارخون بالا دارند
- افراد دیابتی
- افرادی که اضافه وزن دارند یا چاق هستند
- افرادی که ورزش منظم انجام میدهند
- سالمندان به خصوص مردان
- افرادی که سابقه خانوادگی بیماری قلبی دارند
- افرادی که در معرض آلودگی هوا قرار دارند به خصوص آلودگی ناشی از ترافیک
افرادی که بیماری عروق کرونری دارند، در صورتی که بخشی از پلاک تجمع یافته در دیواره رگ شان کنده شود و لخته خون تشکیل شود، رگ شان مسدود شده و دچار حمله قلبی میشوند.