قاعدگی های دردناک به قاعدگی هایی اطلاق می شود که با احساس درد شدید و تیز در ناحیه پایین شکم و یا درد در ناحیه کمر همراه باشد.
گرچه داشتن اندکی درد در دوران قاعدگی عادی است، درد بیش از حد را نمی توان عادی قلمداد کرد. در سال های نوجوانی و جوانی داشتن دردهای شدید قاعدگی علت اصلی غیبت زنان از محیط کار و درس است، بنابراین باید به علل و راه های کاهش آن توجه نمود.
دلایل
قاعدگی های دردناک را می توان با توجه به دلایل بروز آنها به دو دسته تقسیم نمود:
- دیسمنوره (اختلال قاعدگی یا قاعدگی شدید) اولیه
- دیسمنوره ثانویه
دیسمنوره اولیه درد قاعدگی است که در دفعات نخست قاعدگی در هر زن جوان و سالمی بروز پیدا می کند. این درد غالباً از وجود مشکل خاصی درون تخمدان یا سایر ارگان های درون لگن ناشی نمی شود. تصور می شود افزایش فعالیت هورمون پروستاگلاندین که درتخمدان تولید می گردد دلیل بروز این درد است.
دیسمنوره ثانویه به دردی اطلاق می شود که در زنانی که قبلاً قاعدگی های نرمال داشته اند بروز پیدا می کند. این نوع دیسمنوره اغلب از وجود مشکلاتی در تخمدان ها یا ارگان های لگنی نشئت می گیرد. این درد می تواند به خاطر یکی از شرایط ذیل ایجاد شده باشد:
- اندومتریوز
- فیبروم
- آی.یو.دی
- بیماری های التهابی لگن
- سندروم پیش از قاعدگی
- عفونت هایی که از طریق روابط جنسی منتقل می شوند
- استرس، عصبانیت و اضطراب
مراقبت های خانگی
اقدامات زیر می تواند به بهبود فرد کمک نماید تا ناچار نباشد به پزشک مراجعه نماید:
- گذاشتن یک حوله گرم یا تشکچه حرارتی روی قسمت پایینی شکم، زیر ناف.
- ماساژ دایره وار و ملایم قسمت پایین شکم توسط سر انگشتان
- خوردن غذاهای سبک با فاصله زمانی کم
- رعایت رژیم غذایی مملو از کربوهیدرات هایی مثل غلات، میوه و سبزیجات و فاقد نمک، قند، الکل و کافئین
- بالا نگه داشتن پاها به هنگام دراز کشیدن و یا خوابیدن به پهلو در حالی که زانو ها جمع شده باشد
- استفاده از تکنیک های تمدد اعصاب مثل مدیتیشن یا یوگا
- استفاده از قرص های ضد التهابی مثل ایبوپروفن یک روز پیش از شروع قاعدگی و ادامه مصرف در روزهای نخست قاعدگی
- مصرف مکمل های ویتامین ب6، کلسیم و منیزیم به خصوص در صورتی که درد از بیماری های التهابی لگن ناشی شده باشد
- گرفتن دوش آب گرم
- پیاده روی یا انجام حرکات ورزشی به صورت دائمی
- کم کردن وزن در صورت داشته اضافه وزن
امکان دارد در صورت معالجه با پزشک داروهایی از قبیل موارد ذیل را تجویز شود:
- آنتی بیوتیک
- داروهای ضد افسردگی
- قرص های ضد بارداری
- داروهای ضد التهابی
- مسکن (از جمله نارکوتیک)
چه زمانی مراجعه به پزشک الزامی است؟
مراجعه فوری به پزشک در صورت وجود هریک از موارد ذیل الزامی است:
- افزایش خونریزی
- تب و درد در ناحیه لگن
- درد شدید و یکباره به خصوص در صورتی که قاعدگی بیش از یک هفته به طول انجامیده باشد
در صورت وجود شرایط زیر نیز باید به پزشک مراجعه نمود:
- استفاده از روش های درمانی درد را با وجود گذشت سه ماه کاهش نداده باشد.
- بیش از سه ماه از شروع استفاده از آی.یو.دی گذشته و هنوز احساس درد وجود داشته باشد.
- دفع لخته های خون و یا سایر علائم به همراه درد
- وجود درد در مواقعی به غیر از زمان قاعدگی (دردی که بیش از پنج روز مانده به شروع قاعدگی آغاز شود و بیش از پنج روز پس از پایان آن ادامه یابد)
