24 تیر 1399

رفلاکس پنهان: مراقب رفلاکس بدون علامت معده باشید

دسته بندی: بیماری های گوارشی نویسنده: ایران درمان بازدید: 10743
رفلاکس پنهان: مراقب رفلاکس بدون علامت معده باشید

همه ما رفلاکس معده را با مشخصه احساس سوزش یا ترش شدن دهان میشناسیم. رفلاکس حلق و حنجره (Laryngopharyngeal reflux) که به اختصار ال پی آر گفته میشود، وضعیتی مشابه رفلاکس معده به مری (GERD) است که در آن محتوای معده با بالا (مری) باز میگردد اما علائم رفلاکس حلق و حنجره اغلب با بیماری معمول رفلاکس معده به مری متفاوت است. در ال پی آر ممکن است علائم متداول رفلاکس مانند احساس سوزش در پایین سینه (سوزش معده) را نداشته باشید. به همین علت رفلاکس حلق و مری را به عنوان رفلاکس پنهان میشناسیم.

در تصویر سمت چپ رفلاکس معده به مری نشان داده شده که باعث احساس سوزش معده در پایین سینه ایجاد میکند (ناحیه تحت تاثیر اسید معده با هاله زرد رنگ مشخص شده است)، در تصویر سمت راست رفلاکس معده به حلق و حنجره نشان داده شده که علائم آن در گلو معمولا احساس میشود.

عوامل ایجاد کننده رفلاکس حلق و حنجره

در انتهای مری یک عضله حلقوی تنگ کننده (اسفنکتر) وجود دارد. در حالت طبیعی این عضله با منقبض شدن خود مانع از خروج محتوای معده به سمت بالا میشود بنابراین محتویات در معده باقی می ماند. اما در وضعیت رفلاکس حلق و حنجره این عضله به خوبی کار نمیکند بنابراین محتوای معده تا گلو یا حنجره بالا می آید یا حتی ممکن است به مسیرهای هوایی بینی وارد شود. این وضعیت باعث میشود نواحی که در حالت معمول قرار نیست در معرض اسید قرار داشته باشند و در مقابل آن محافظت نشده اند، دچار التهاب شوند. رفلاکس پنهان در نوزادان امری شایع است چرا که عضله تنگ کننده مری در آنها کامل رشد نکرده است و مری کوتاهتر است بنابراین هنگامی که مدت زیادی دراز کشیده باشند، ممکن است چنین اتفاقی رخ دهد. علت ال پی آر در بزرگسالان مشخص نیست.

 

علائم رفلاکس حلق و حنجره

علائم این وضعیت در نوزادان و کودکان به صورت زیر است:

  • گرفتگی صدا
  • سرفه مزمن
  • بیماری واکنشی مجاری هوا (آسم)
  • تنفس صدا دار یا وقفه تنفسی (اپنه)
  • دشوار شدن شیر خوردن، بالا آوردن یا استنشاق غذا
  • مشکلاتی در افزایش وزن

بزرگسالانی که ال پی آر دارند ممکن است علائم مشهوری مانند سوزش معده، طعم تلخ در دهان یا احساس سوزش در گلو را نیز تجربه کنند اما احتمال تجربه این علائم رفلاکس معده به مری کم است به همین علت به آن ممکن است رفلاکس غیر اسیدی معده نیز گفته شود. به جای این علائم، بیشتر افراد علائم مبهمی را تجربه میکنند که به راحتی ممکن است با مشکلات و بیماریهای دیگر اشتباه گرفته شود. متداولترین علائم رفلاکس حلق و حنجره عبارتند از:

  • فرد دائما گلویش را صاف میکند
  • سرفه مزمن دارد   
  • احساس میکند خلط در گلو جمع شده است
  • گرفتگی و کلفتی صدا را تجربه میکند
  • ممکن است برجستگی در گلویش احساس کند که با قورت دادن آب دهان و بلع مکرر از بین نمیرود

علائم دیگری که ممکن است تجربه شود:

  • احساس آبریزش پشت حلق یا زیاد شدن مخاط گلو
  • مشکل در بلع
  • مشکل در تنفس
  • گلو درد

 

عوارض رفلاکس حلق و حنجره

اسید معده که در گلو و حنجره محبوس میشود ممکن است موجب تحریک مزمن و آسیب این ناحیه در بلند مدت شود. اگر رفلاکس را درمغان نکنید ممکن است دچار مشکلات جدی تری شوید.

عوارض رفلاکس معده به حلق و حنجره در نوزادان و کودکان

  • باریک شدن نواحی زیر تارهای صوتی
  • زخمهای تماسی
  • عفونت مکرر گوش به خاطر مشکلات مربوط به عملکرد شیپور استاش
  • تجمع طولانی مدت مایعات در گوش میانی

رفلاکس پنهان در بزرگسالان میتواند منجر به جای زخم در گلو و حنجره شود. همچنین خطر سرطان در این نواحی افزایش می یابد. رفلاکس بر ریه ها نیز تاثیر گذاشته و میتواند منجر به مشکلاتی مانند آسم، برونشیت یا امفیزم شود.

تشخیص رفلاکس حلق و حنجره

اگر چه این وضعیت پنهان است و تشخیص آن دشوارتر از رفلاکس معده به مری است اما با معاینه فیزیکی و دریافت سابقه پزشکی و توضیحات بیمار و همچنین یک یا چند آزمایش میتوان به وجود این بیماری پی برد. آزمایشهایی که ممکن است برای تشخیص رفلاکس حلق و حنجره صورت بگیرد عبارتند از:

  • آندوسکپی
  • ارزیابی و نظارت بر pH که با استفاده از یک کاتتر کوچک که از طریق بینی به به گلو و مری فرستاده میشود، انجام میگردد. حسگرها اسید را شناسایی کرده و کامپیوتر کوچکی که در کمر بسته شده است، یافته های این حسگر را در مدت 24 ساعت ثبت میکند.

درمان رفلاکس حلق و حنجره

درمان رفلاکس پنهان در نوزادان و کودکان به صورت زیر است:

  • دفعات شیر خوردن بیشتر و حجم هر وعده کمتر میشود
  • حداقل تا سی دقیقه پس از غذا، کودک در حالت نشسته باشد
  • داروهایی مانند بازدارنده پمپ پروتون یا مهار کننده H2 طبق دستور پزشک متخصص اطفال مصرف میشود
  • ناهنجاریهایی که با روشهای دیگر درمان نشود، ممکن است با جراحی برطرف شود

درمان رفلاکس پنهان برای بزرگسالان ممکن است شامل این اقدامات و اصلاحات سبک زندگی باشد:

  • کاهش وزن در صورت لزوم
  • ترک سیگار
  • پرهیز از مصرف الکل
  • محدود کردن مصرف مرکبات، چربی، شکلات، نعنا و نوشیدنیهای گاز دار، غذاهای ادویه ای یا بر پایه گوجه، شراب و کافئین (از جمله چای و قهوه).
  • حداقل سه ساعت پیش از رفتن به رختخواب چیزی نخورید
  • ارتفاع سر در هنگام خواب باید 10 تا 15 سانتیمتر بالاتر از سطح بدن باشد.
  • لباسهایی تنگ به خصوص لباسهایی که ناحیه کمر در آنها تنگ است نپوشید
  • برای افزایش جریان بزاق و خنثی کردن اسید، آدامس بدون شکر بجوید

 

داروهایی که برای درمان موارد شدیدتر رفلاکس حلق و حنجره ممکن است تجویز شود عبارتند از:

  • داروهای بازدارنده پمپ پروتون
  • داروهای مهار کننده H2
  • عامل پروکینتیک
  • داروهای ضد اسید
  • سوکرالفِیت

برخی افراد به این تغییرات و داروها به خوبی پاسخ میدهند اما برخی دیگر نیاز به درمانهای تهاجمی تری دارند اگر این علائم با روشهای گفته شده برطرف نشد ممکن است پزشک جراحی را به شما پیشنهاد کند.

آتیه غرب

مقالات مرتبط

چه عواملی باعث ورم معده میشوند؟ ورم معده به حالتی گفته میشود که ناحیه معده بزرگتر از حد طبیعی میشود. گاهی اوقات به این وضعیت باد کردن معده و یا ورم معده نیز...
روده بخش اعظم دستگاه گوارش را تشکیل میدهد. بیشتر فرایند گوارش در روده کوچک اتفاق می افتد در حالی که روده بزرگ آب را جذب و مواد زاید را دفع میکند. التهاب روده ها...