یکی از روش هایی که متخصصان پوست و مو برای زیبایی و درمان مشکلات پوستی مانند جای جوش ها، لک ها و جوان سازی پوست ، رفع چین و چروک های سطحی پوست استفاده می‌کنند ، لایه برداری یا پیلینگ می باشد . پیلینگ در لغت به معنی پوست کندن می باشد ولی در اصطلاح به برداشتن و بازسازی بخشی از پوست (لایه برداری) با استفاده از مواد شیمیایی با درجات اسیدی مختلف ، دستگاه های مختص این کار و یا لیزر اطلاق می شود.
پیلینگ شیمیایی پوست در واقع نوعی لایه برداری پوست است که در آن بخش کمی از لایه سطحی (اپیدرم) جدا می شود تا با از بین رفتن سلول های مرده سطحی ، سلول های جدید پوست جای آن ها را بگیرند . در این روش از کرم های دارای آلفا هیدروکسی اسید(اسید میوه ها) و یا تری کلرو استیک اسید با درصدهای متفاوت(معمولاً کمتر از 15%) استفاده می شود . طی مدت درمان فرد هر شب باید از این کرم ها بر روی جـاهایی که می خـواهـد لایه برداری شود استفاده کند . لایه برداری بسته به نوع ، غلظت و مدت زمانی که به کار می رود ، تاثیر سطحی، متوسط و عمیقی بر روی لایه های پوست می گذارد.
کاربرد:
رفع جوش صورت و از بین بردن جای جوش ها، رفع لک های مختلف صورت مانند لک بارداری ، لک ایجاد شده در اثر آکنه های شدید و در نهایت مقابله با پیری پوست و رفع چین و چروک سطحی از جمله کاربردهای این روش است.
توصیه ها:
فرد در دوره ی پیلینگ بسته به نوع آن باید از نور خورشید اجتناب کرده ، حتماً از ضد آفتاب در خارج از منزل استفاده کند. چون لایه های نو که پس از ترمیم پوست در حال رشد هستند ، در معرض آفتاب تیره شده و حالت لک به خود می گیرند و ظاهر نازیبایی برای فرد خواهند داشت . این نوع پیلینگ را نمی توان به همه افراد تجویز کرد . پزشک پس از بررسی تعیین می کند که فرد کاندید مناسب برای این روش هست یا خیر.
متداول ترین نوع لایه برداری مکانیکی ، روش میکرودرم ابریژن است . در این متد (متد ابریت پوست) که با دستگاه حساس و پیشرفته ابریژن انجام می شود ، جریانی از کریستال های ظریف اکسید آلومینیوم روی پوست باعث لایه برداری سریع می شوند . این دستگاه طوری طراحی شده که با مکشی که روی پوست انجام می دهد کریستال ها را از سطح پوست جمع می کند و در راستای این کار جریان خون را نیز بهبود می بخشد . در نتیجه این امر موجب فعال شدن سلول های فیبروبلاست و ترمیم و طراوت پوست می گردد . در این روش بیمار احساس رضایت کامل به دنبال اتمام درمان را خواهد داشت چرا که تاثیر بسیار خوبی روی بهبود کیفیت پوست دارد . بعد از این فرآیند مکانیکی تاثیر و نفوذ داروهای پوستی ، چندین برابر می شود . بنابراین کمک بسزایی به درمان دارویی مانند رفع لک های صورت می کند.
اعمال فشار منفی روی پوست صورت در این متد سبب آزاد سازی موادی در پوست می شود که ساخت کلاژن را تحریک کرده و در طولانی مدت باعث افزایش کلاژن سازی و کاهش چین و چروک پوست می گردد .
کاربرد:
موارد استفاده و کاربردهای میکرودرم ابریژن به شرح زیر است:
دستگاه های لیزر بر اساس بیماری های مختلف تقسیم بندی می شوند .
به طور مثال لیزری که جهت ترمیم پوست استفاده می شود با لیزری که برای ضایعات عروقی استفاده می شود متفاوت است . امروزه از لیزر با طول موج های متفاوت جهت درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می شود (لیزر تراپی). درمان با لیزر به دو دسته تهاجمی و غیر تهاجمی تقسیم می شود . در لیزرهای تهاجمی پوست آسیب می بیند ، البته این روش طبق صلاحدید پزشک و ارزیابی نفع و ضرر آن برای بیمار استفاده می شود . ولی در لیزرهای غیر تهاجمی تا به حال به غیر از قرمزی پوست عارضه دیگری دیده نشده است .
لیزرهای لایه‌بردار به دو گروه تقسیم می شوند:
*نکته: لیزر درمانی پوست حتما باید توسط متخصص بیماری های پوست و مو یا متخصص جراحی پلاستیک که دوره دیده هستند انجام پذیرد . انجام آنها توسط افراد غیر متخصص در آرایشگاه‌ها و حتی توسط پزشکان عمومی که تحت عنوان پزشک بیماری های پوست و مو مشغول لیزر درمانی هستند ، خطرناک است. با توجه به موارد گزارش شده ، گاهی سوختگی هایی که پس از لیزر درمانی ناآگاهانه توسط افراد غیر متخصص ایجاد می شود ، خود تبدیل به عارضه بزرگتر و دردسر سازتر می شود.
کاربرد:
در درمان بعضی از بیماری های پوستی مانند ضایعات عروقی (همانژیوم)، ماه گرفتگی، بهبود زخم های برجسته و کلوئید، رفع جای جوش ناشی از آکنه های نئوکولتیک، رفع بعضی از لک ها مانند کک و مک ، لنتیگو (لکه های قهوه ای رنگی که معمولاً در دوره میانسالی به بالا در مناطقی مانند صورت و پشت دست ها که بیشتر در معرض آفتاب هستند ، ایجاد می شود) و جوان‌سازی پوست نقش دارد.
عوارض جانبی لیزر :
ایجاد لک های تیره یا کمرنگ ، سوختن پوست ، حساسیت پوست و فعال شدن بعضی بیماری های پوستی که قبلا فرد به آن ها دچار می شده از جمله عوارضی است که لیزر یا پیلینگ پوست ایجاد می کند . پس به متقاضیان توصیه اکید می شود که حتما با پزشک متخصص در این زمینه مشورت و سپس مبادرت به انجام اقدامات درمانی کنند .پس از این که فرد مبادرت به انجام پیلینگ و یا لیزر تراپی کرد باید از نور آفتاب پرهیز نماید و یا حتما از ضد آفتابی که پزشک معالج توصیه می نماید استفاده کند .
به طور کلی به بیماران محترم دارای عارضه پوستی توصیه می شود چنانچه تصمیم به انجام لیزر یا پیلینگ گرفتند باید انجام سه مرحله را برای خود لازم بدانند :
انتخاب پوست مناسب جهت هر نوع پیلینگ در نتایج عمل تاثیر بسزایی دارد ؛ به این صورت که نمی توان هر نوع پیلینگ را برای هر نوع پوست انتخاب کرد.
به طور کلی پیلینگ به دو صورت سطحی و عمقی انجام می شود . در روش سطحی مواد مصرف شده در قسمت سطحی پوست ( اپیدرم ) نفوذ می کنند . در روش عمقی مواد به لایه های عمیق تر پوست نفوذ می کنند . با توجه به هدف و صلاحدید پزشک برای بیماران روش سطحی یا عمقی تجویز می شود .
بهترین کاندیدا جهت انجام این عمل خانم های سفید پوست هستند . چرا که پوستشان نازک تر است. البته مردان نیز می توانند از روش پیلینگ استفاده کنند ولی پوست آقایان به دلیل ضخامت بیشتری که دارد و نسبت به نفوذ مواد شیمیایی مقاوم تر است ممکن است عوارض این روش را افزایش دهد . نکته ای که در مورد پیلینگ پوست های گندمی و تیره تر وجود دارد این است که ریسک عوارض آن بیشتر است .
پیلینگ سطحی به دفعات ( 6 هفته یک بار ) تکرار می شود ولی پیلینگ عمقی بیش از دو بار در سال انجام نمی شود . هرچه عمق نفوذ مواد شیمیایی در پیلینگ عمیق بیشتر باشد ، احتمال بروز عوارض این روش هم به مراتب بیشتر خواهد بود .
پیلینگ سطحی معمولا برای درمان آکنه ( جوش غرور جوانی و بلوغ )، چروک های سطحی ، آفتاب سوختگی و بعضی لک های پوستی کاربرد دارد . این روش برای افرادی که حساسیت پوستی دارند ، از داروهایی استفاده می کنند که پوست را نسبت به نور آفتاب حساس تر می کنند و یا افرادی که تب خال پوستی دارند توصیه نمی شود .
بهترین فصل جهت انجام پیلینگ فصل پاییز و زمستان می باشد . زیرا طول روز کم تر بوده و آفتاب کمتر و سرمای بیشتر برای فرد مفید می باشد. هرچه فرد کمتر در معرض آفتاب قرار گیرد بهبودی سریع تر حاصل می شود .
توصیه پزشکان به بیمارانی که جهت اهداف مختلف تصمیم به انجام پیلینگ یا لیزرهای تهاجمی می گیرند این است که از برنزه کردن پوست ( آفتاب گرفتن های طولانی ) جدا خوداری کنند . هم چنین اگر فرد سابقه بیماری های پوستی به خصوصی تبخال پوستی و یا حساسیت پوستی دارد باید قبل از انجام پیلینگ یا لیزر به پزشک خود اطلاع دهد .
