درد ناحیه لگن به دردهای شکمی زیر ناف گفته می شود. این نوع درد می تواند با علائم مختلفی همراه باشد و میتواند نشانه بی خطری از باروری، یک سوء هاضمه گوارشی، یا اخطاری برای یک وضعیت اورژانسی و خطرآفرین باشد. در سطور زیر 17 دلیل از دلایل بروز دردهای لگنی را بر می شماریم:
1.آپاندیسیت
آپاندیسیت به معنای تورم آپاندیس است، آپاندیس مجرایی از جنس نسج است به سمت روده بزرگ. از نشانه های این تورم می توان به احساس دردی تیز در ناحیه راست پایین شکم، استفراغ و تب اشاره کرد. آپاندیسی که دچار مشکل شده را ممکن است از طریق انجام عمل جراحی خارج نمود، در غیر این صورت امکان دارد به ترکیدن این غده بینجامد و موجب سرایت به بقیه ناحیه شکمی شود و می تواند جان فرد را به خطر بیندازد.
2.سندرم روده تحریک پذیر(IBS)
IBS یک نوع ناهنجاری گوارشی مزمن است که موجب دردهای مکرر در ناحیه شکم، نفخ، اسهال و یا یبوست می شود. در واقع پزشکان علت بروز این ناهنجاری را نمی دانند، اما برای مهار علائم این درد استراتژی هایی از جمله تغییراتی در رژیم غذایی، مدیریت استرس و تجویز داروهایی برای درمان اسهال یا یبوست ناشی از این ناهنجاری وجود دارد.
3.تخمک گذاری دردناک یا mittelschmerz
احساس درد در میانه سیکل قائدگی فرد امکان دارد نشانی از تخمک گذاری باشد. در حین تخمک گذاری، تخمدان به همراه مقداری خون و مایعی روان، تخمک آزاد می کند که همین امر می تواند موجب تحریک شکم شود. این عارضه mittelschmerz نامیده می شود که از واژه های معادلمیانه و درد در زبان آلمانی گرفته شده است. این درد ممکن است در ماه های مختلف در سمت چپ یا راست بیشتر احساس شود. mittelschmerz بی خطر است و معمولاً ظرف چند ساعت از بین می رود.
4.سندروم پیش از قائدگی یا PMS
PMS به خاطر تغییر حالت و میل غذایی که همراه دارد شناخته می شود، گرچه ممکن است با انقباض ناحیه شکمی، دردهای خفیف کمر، سردرد، حساس شدن سینه ها و همچنین آکنه همراه شود. تغییرات هورمونی را می توان عامل این نشانه ها دانست. استرس، نداشتن تحرک و یا کمبود برخی ویتامین ها می توانند این نشانه ها را تشدید کنند. اگر PMS فعالیت های روزانه شما را مختل می سازد بهتر است با پزشک خود مشورت نمایید و یا به تغییر سبک زندگی یا استفاده از دارو مبادرت ورزید.
5.دردهای قاعدگی
هر ماهه رحم بافتی پوششی تشکیل می دهد به نام اندومتریوم، یعنی جایی که جنین میتواند کاشته شود و رشد یابد. دردهای قائدگی زمانی حس می شوند که رحم در تلاش است این خون را بیرون بریزد. این درد معمولاً در ناحیه پایین شکم و یا کمر و طی یک تا سه روز احساس می شود. گذاشتن حوله گرم و استفاده از مسکن می تواند مؤثر واقع شود.
6.حاملگی خارج از رحم
این حاملگی یک وضعیت اورژانسی است که می تواند جان فرد را به خطر بیندازد و نیازمند درمان فوری است. این حالت زمانی رخ می دهد که جنین در جایی خارج از رحم و معمولاً در لوله های فالوپ کاشته شود و شروع به رشد نماید. نشانه های این نوع حاملگی، دردهای شدید در ناحیه لگن و یا تیر کشیدن (مخصوصاً در یک سمت)، خونریزی واژینال، حالت تهوع و سرگیجه می باشد.
7.لگن ملتهب
یکی از شایع ترین مشکلات در این ناحیه، لگن ملتهب یا PID است. این عارضه می تواند موجب ایجاد آسیب دائمی در رحم، تخمدان ها و لوله های فالوپ شود. در واقع این عارضه اصلی ترین دلیل قابل اجتناب در نازایی زنان است. نشانه های این عارضه دردهای شکمی، تب، ترشحات غیرطبیعی واژینال و درد در حین نزدیکی یا دفع ادرار است. PMS را می توان با مصرف آنتی بیوتیک ها و در موارد حاد از طریق جراحی درمان نمود.
8.کیست تخمدان
یک فولیکول در طی چرخه قائدگی یک تخمک درون خود دارد که موقع تخمک گذاری رها می شود. ندرتاً ممکن است یک فولیکول برای رها سازی تخمک باز نشود یا پس از رها شدن تخمک دوباره بسته شود و تشکیل کیست تخمدان دهد. این اتفاق معمولاً خطرناک است و معضلات خاص خود را به همراه دارد. اما کیست های بزرگ معمولاً باعث دردهای لگنی، افزایش وزن و دفع ادرار مکرر می گردد. کیست های تخمدان را معمولاً می توان از طریق سونوگرافی تشخیص داد.
9.فیبروم های رحمی
فیبروئیدها یا فیبروم ها در دیواره رحم رشد می کنند و گاهی تومورهای فیبروئیدی نامیده می شوند، اما سرطانی نیستند. فیبروم در سنین 30 تا 50 سالگی در زنان شایع است و معمولاً هیچ مشکلی ایجاد نمی کند. با این حال ممکن است در برخی زنان موجب احساس فشار در شکم، درد خفیف در ناحیه پشت، قائدگی شدید و نزدیکی دردناک و یا ایجاد مشکل در بارداری شود. در مورد مصرف دارو و یا برداشتن فیبروم پزشک متخصص تصمیم درست را اتخاذ می نماید.
10.اندومتریوز
در برخی زنان، بافت اندومتر در خارج از رحم رشد می نماید. این رشد ممکن است در تخمدان ها، لوله های فالوپ، مثانه، روده ها و یا سایر قسمت های بدن اتفاق بیفتد. وقتی زمان قائدگی فرد فرا می رسد، این توده ها از هم می پاشند اما راهی برای خروج از بدن نمی یابند. این بیماری ندرتاً خطر آفرین است اما باعث بروز درد و اشکال در بارداری می شود. راه هایی برای معالجه این بیماری وجود دارد اما در واقع علاج قطعی آن برداشتن تخمدانها و/ یا رحم است.
11.عفونت مجاری ادرار
عفونت مجاری ادرار یا UTI زمانی اتفاق می افتد که میکروب وارد مجرای ادرار شود. UTI می تواند موجب بروز مشکلاتی در مجرای ادرار تا مثانه و یا تا خود کلیه ها گردد. از نشانه های عفونت مجاری ادرار می توان به احساس درد و فشار در لگن خاصره، دفع ادرار همراه با درد، و احساس نیاز به دفع مکرر ادرار اشاره کرد. معمولاً چنانچه عفونت مجاری ادرار به موقع تحت درمان قرار گیرد مشکلات جدی ایجاد نخواهد کرد. اما اگر به کلیه ها سرایت نماید، می تواند صدمات جبران ناپذیری وارد آورد. از نشانه های سرایت عفونت به کلیه ها نیز می توان به تب، حالت تهوع، استفراغ و درد در یکی از طرفین و یا قسمت پایین کمر اشاره کرد.
12.سنگ کلیه
سنگ های کلیه ذرات کوچکی از نمک و مواد معدنی هستند که در ادرار رسوب می کنند. این سنگ ها ممکن است به اندازه یک شن کوچک و یا به اندازه یک توپ گلف بزرگ باشند. با حرکت سنگ از کلیه به سمت مثانه دردهای شدید و یکباره ای در ناحیه شکم و یا لگن احساس می شود و احتمال دارد رنگ ادرار به خاطر وجود خون در آن صورتی یا قرمز شود. بیشتر سنگ ها خودبخود از مجاری ادرار خارج می شوند اما برای دفع برخی به معالجه نیاز خواهد بود.
13.التهاب بافت بینابینی مثانه یا IC
IC یک درد مزمن است که از تورم مثانه نشئت می گیرد. علت آن نیز ناشناخته است. افرادی که IC حاد دارند ممکن است مجبور شوند در عرض یک ساعت چندین بار دفع ادرار کنند. سایر نشانه های این مشکل احساس درد و فشار در بالای ناحیه تناسلی، دفع ادرار همراه با درد و احساس درد در حین نزدیکی است. این مشکل بیشتر در بین زنان 30 تا 50 سال شایع است. گرچه هیچ روشی برای درمان این بیماری وجود ندارد اما راه هایی برای کاهش علائم آن به کار می رود.
14.بیماری های مقاربتی
دردهای لگنی می توانند نشانه ای از برخی بیماری های مقاربتی یا STD باشند. شایع ترین این بیماری ها سوزاک و کلامیدیا هستند که اغلب بطور توأمان بروز پیدا می کنند. این بیماری ها همیشه با علائم همراه نیستند، اما از علائم آن ها در صورت وجود می توان به درد در ناحیه لگنی، دفع ادرار همراه با درد، خونریزی در بین سیکل قائدگی و دفع ترشحات غیرطبیعی واژینال اشاره کرد. درمان هرچه سریع تر به منظور پرهیز از دچار شدن به عارضه های شدیدتر و همچنین اجتناب از ابتلای همسر فرد مبتلا ضروری است.
15.افتادگی اندام لگنی
بسیاری از زنان با بالارفتن سن شکلی از افتادگی اندام های لگنی را تجربه می نمایند. این حالت زمانی بروز پیدا می کند که یکی از اندام های لگنی مانند مثانه یا رحم از وضعیت طبیعی خود پایین تر می آیند. این وضعیت معمولاً مشکل جدی برای سلامت فرد ایجاد نمی کند. از شایع ترین علائم این وضعیت می توان به احساس فشار در دیواره واژن، احساس ناراحتی در پایین کمر و یا کشاله ران و نزدیکی دردناک اشاره کرد. درمان این حالت ممکن است توسط انجام تمرین های خاص و یا انجام عمل جراحی صورت پذیرد.
16.سندروم گرفتگی لگنی
رگ های مبتلا به واریس معمولاً در پاها مشاهده می شوند و ممکن است تا لگن نیز امتداد یابند. در این صورت خون در رگ های ناحیه لگن برگشت می کند و موجب تورم و دردناک شدن این رگ ها می گردد، این مشکل را تحت عنوان سندروم گرفتگی لگن می شناسند. این درد زمانی که فرد در حالت نشسته یا ایستاده قرار می گیرد تشدید می یابد. برای درمان این عارضه روندهای تهاجمی حداقلی وجود دارد.
17.بافت همبند جای زخم
چنانچه فردی در ناحیه لگن و یا پایین شکم تحت عمل جراحی برای مثال برداشتن آپاندیس قرار گرفته باشد، و یا دچار عفونت شده باشد احتمال دارد همچنان در ناحیه مذکور احساس درد نماید. چسبندگی یکی از شایع ترین اشکال این مشکل است که میان ارگان هایی که نباید در حالت عادی به هم متصل باشند ایجاد می شود. این عارضه می تواند با توجه به محل بروز، باعث ایجاد مشکلات و دردهای مختلفی شود و در برخی موارد نیاز خواهد بود فرد تحت عمل جراحی قرار بگیرد.
