انحراف و کجی شست پا (هالوکس والگوس)

انحراف شست پا که به عنوان هالوکس والگوس و یا بونیون (bunion) نیز شناخته میشود به بزرگی بافت یا استخوان اطراف مفصل قاعده انگشت شست پا گفته میشود. در این حالت انگشت شست پا ممکن است به سمت انگشت دوم انحراف پیدا کند. بافتهای اطراف مفصل ممکن است متورم و گاهی دردناک شوند.

برجستگی استخوانی در قاعده انگشت کوچک بونیونت (bunionette) یا بونیون تیلور نام دارد. انگشت کوچک پا نیز به سمت داخل (به سمت انگشتهای دیگر) خم میشود و مفصل آن متورم یا بزرگ میگردد.

در صورتی که عوامل زمینه ساز زیر را دارید، احتمال این که دچار انحراف شست پا شوید افزایش می یابد:

• شکل پایتان باعث میشود فشار زیادی بر مفصل انگشت شست پا وارد شود. چون سابقه خانوادگی در انحراف شست پا میتواند تاثیر گذار باشد، برخی از کارشناسان معتقدند که شکل ارثی مچ پا باعث میشود برخی بیشتر در معرض انحراف شست پا قرار داشته باشند.
• هنگامی که راه میروید، مچ پا خیلی به سمت داخل خم میشود. خم یا لوله شدن پا در حد متوسط طبیعی است اما در صورت چرخیدن زیاد پا آسیبها و جراحاتی ممکن است اتفاق بیفتند.
• کف پای صاف دارید
• اغلب کفشهایی میپوشید که خیلی تنگ است

همه این عوامل فشار زیادی بر مفصل شست پا وارد میکنند. به مرور زمان این فشار مدائم باعث میشود شست انحراف پیدا کند و به سمت انگشتهای دیگر خم شود.

بونیون ممکن است هیچ علامتی ایجاد نکند و یا ممکن است علائمی از قبیل درد شست، تحریک پوست در ناحیه بونیون و تورم در قاعده شست پا وجود داشته باشند. شست پا ممکن است به سمت انگشتهای دیگر انحراف پیدا کند که این باعث مشکلاتی در انگشتهای دیگر نیز میشود مانند انگشت چکشی. بونیونت نیز علائم مشابهی در قاعده انگشت کوچک ایجاد میکند.

پزشک درباره وضعیت سلامتی و سابقه تان سوالاتی میپرسد و به دقت انگشتهای پا و مفصلهای آن را معاینه میکند.

پزشک پنجه و مفصل پا را بررسی کرده و دامنه حرکتی آنها را ارزیابی مینماید. این کار هم در حالی انجام میشود که بر روی صندلی نشسته اید و هم زمانی که ایستاده اید. چون باید وضعیت پا در هنگام وارد آمدن وزن و نیز استراحت بررسی شود.

تصویر پرتوی ایکس اغلب برای بررسی مشکلات استخوانی یا رد احتمال عوامل دیگر ایجاد کننده درد و تورم مورد استفاده قرار میگیرد. آزمایشهای دیگر از جمله آزمایش خون یا آرتروسنتز (برداشتن مایع مفصلی برای آزمایش) نیز گاهی اوقات برای بررسی مشکلات دیگر مسبب تورم و درد مفصل انجام میشود. این مشکلات عبارتند از نقرس، آرتروز روماتیسمی یا عفونت مفصل.

در حال حاضر شواهد قطعی وجود ندارد که روشی را به عنوان بهترین درمان برای انحراف شست پا نشان دهد اما در بیشتر موارد میتوان با اقداماتی در خانه آن را درمان کرد. این اقدامات شامل داروهایی برای کاهش درد و استفاده از کفشهایی که درد را ایجاد یا تشدید نمیکنند، می باشد.

• از پوشیدن کفشهای پاشنه بلند یا پنجه باریک باید اجتناب کنید. میتوانید از پدهای مخصوص برای بهبود بونیون استفاده کنید و در برخی موارد از کفشهای اختصاصی میتوانید بهره ببرید.
• از فعالیتهایی که بر مچ پا و شست فشار وارد میکند اجتناب کنید اما به خاطر درد پنجه ورزش را کنار نگذارید.
• سعی کنید فعالیتهایی را انتخاب کنید که فشار زیادی به پایتان وارد نمیکنند مانند شنا و دوچرخه سواری.
• جراحی برای اصلاح بونیون در صورتی مطرح میشود که درمانهای دیگر درد را آرام نکرده اند. انواع مختلف جراحی برای درمان انحراف شست پا وجود دارد که پزشک درباره آنها با شما صحبت میکند.
• کفش مناسب میتواند از ایجاد بونیون جلوگیری کند. کفشهایی بپوشید که فضای کافی برای پایتان دارند و پنجه آنها جعبه ای شکل و پهن است، پاشنه آنها کوتاه بوده و از قوس پا پشتیبانی خوبی داشته باشند. از پوشیدن کفش و صندل تنگ، پنجه باریک یا پاشنه بلند اجتناب کنید.
• داروها از بونیون جلوگیری نکرده و آن را درمان نمیکنند.