به وضعیتی که در آن انگشتان دست در حالت خمیده سفت یا قفل میشوند، انگشت ماشه ای (trigger finger) گفته میشود. در این حالت ممکن است انگشت با ایجاد صدای تق دوباره صاف شود، درست انگار ماشه اسلحه کشیده و آزاد شده است.
زمانی انگشت دست قفل میشود که التهاب باعث باریک شدن فضای داخل غلافهایی میشود که تاندون انگشت را احاطه کرده اند. اگر انگشت ماشه ای شدید باشد انگشت ممکن است در حالت خمیده قفل بماند.
افرادی که کارهایی انجام میدهند که در آن یک حرکت دائما تکرار میشود، در خطر بالای ابتلا به انگشت ماشه ای قرار دارند.این وضعیت در زنان شایعتر از مردان بوده و در افراد مبتلا به دیابت بیشتر است. درمان این وضعیت بستگی به شدت آن دارد.
در قاعده انگشتی که قفل شده، توده برحسته ای در مسیر تاندون تشکیل شده است (در تصویر با رنگ قرمز مشخص شده است) که مانع حرکت آزادانه تاندون انگشت میشود.
علائم و نشانه های انگشت ماشه ای از خفیف تا شدید متفاوت است. برخی از علائم متداول آن به صورت زیر است:
انگشت ماشه ای بیشتر در انگشت شست، انگشت میانی یا انگشت حلقه اتفاق می افتد. ممکن است همزمان چند انگشت دچار این وضعیت شوند و یا هر دو دست درگیر باشند. معمولا این وضعیت صبح هنگام در حالی که میخواهید شیئی را در دست بگیرید یا هنگامی که انگشتهای خود را صاف میکنید، بیشتر مشخص میشود.
اگر مفصل انگشتتان سفت شده یا میگیرد، به پزشک نشان دهید تا وضعیت و علائم شمار ا بررسی کند. اگر مفصل انگشتتان گرم و ملتهب است فورا به پزشک مراجعه کنید چون ممکن است نشانه عفونت باشد.
تاندونها طنابهای فیبری هستند که عضله را به استخوان متصل میکنند. هر تاندون با یک غلاف محافظ احاطه شده است. انگشت ماشه ای زمانی اتفاق می افتد که غلاف تاندون انگشت تحریک و ملتهب میشود. این وضعیت مانع لغزش طبیعی تاندون در داخل غلاف میشود.
تحریک طولانی مدت غلاف تاندون میتواند موجب تشکیل بافت همبند، افزایش ضخامت و ایجاد برجستگی یا توده در دست شود که حرکت تاندون را بیش از پیش دشوار میکند.
فاکتورهایی که شما را در خطر انگشت ماشه ای قرار میدهند عبارتند از:
تشخیص انگشت ماشه ای نیازی به هیچ تست آزمایشگاهی ندارد. پزشک بر اساس سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی بیماری شما را تشخیص میدهد. در حین معاینه فیزیکی پزشک از شما میخواهد کف دست خود را باز کنید و ببندید و نواحی درد، نرمی حرکت و شواهد قفل شدن انگشت بررسی میشود. پزشک کف دست شما را نیز بررسی میکند تا ببیند آیا توده برجسته ای در آن حس میشود یا خیر. اگر برجستگی مربوط به انگشت ماشه ای باشد، با حرکت انگشت حرکت میکند چون به تاندونی متصل است که انگشت را حرکت میدهد.
داروها و درمانهای انگشت ماشه ای چیست
داروها
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن درد را ممکن است برطرف کند اما تورمی را که غلاف تاندون را باریک کرده و حرکت تاندون را محدود یا متوقف کرده است، بر طرف نمیکند.
درمانها
درمانهای غیر تهاجمی و محافظه کارانه انگشت ماشه ای به صورت زیر هستند:
استراحت- حداقل سه تا چهار هفته باید به دست خود استراحت بدهید و از فعالیتهایی که حرکات تکراری دارند، گرفتن چیزی در دست یا استفاده طولانی مدت از ابزارهای دستی ساده یا ارتعاشی خودداری کنید.
سرما یا گرما- برخی افراد با گذاشتن یخ بر روی کف دست به مدت چند مرتبه در روز بهبود می یابند. برخی دیگر نیز از غوطه ور کردن دست خود در آب گرم به ویژه پس از بیدار شدن صبحگاهی، بهره میبرند.
آتل- پزشک ممکن است آتل انگشت به شما بدهد که شب هنگام برای انگشتی که سفت یا قفل میشود آن را استفاده کنید تا آن را در موقعیت صاف نگه دارید. معمولا چهار تا شش هفته باید از آتل استفاده کنید. آتل کمک میکند تاندون انگشت در حالت استراحت قرار بگیرد و همچنین انگشت خود را در هنگام خواب خم نکنید. چون این کار باعث میشود صبح هنگام حرکت دادن انگشتها برایتان دردناک باشد.
حرکات کششی- ممکن است پزشک برخی حرکات کششی ملایم برای کمک به حفظ تحرک انگشت به شما توصیه کند.
اگر علائم شما شدید باشد یا درمانهایی که به آنها اشاره شد، تاثیر گذار نباشند ممکن است درمانهای زیر توصیه شود:
تزریق استروئید- تزریق استروئید در نزدیکی یا داخل غلاف تاندون انگشت، التهاب را کاهش داده و به تاندون کمک میکند در داخل غلاف آزادانه حرکت کند. این درمان متداولترین روش درمانی است و در افرادی که دیابت ندارند در 90 درصد بیماران موثر است. در افراد مبتلا به دیابت تاثیر این روش حدود پنجاه درصد است. گاهی اوقات دستیابی به نتیجه نیازمند دو جلسه تزریق است.
آزاد سازی زیر پوستی – در این روش پزشک پس از بی حس کردن کف دست، سوزنی را وارد بافتهای اطراف تاندون ملتهب میکند. حرکت دادن سوزن و انگشت کمک میکند محدود شدگی برطرف شده و مانع حرکت نرم تاندون نشود. این درمان ممکن است تحت کنترل اولتراسوند (فراصوت) صورت بگیرد تا دکتر بتواند نوک سوزن را در زیر پوست در مانیتور ببیند و مطمئن شود که سوزن بدون آسیب رساندن به تاندون یا عصبهای مجاور مسیر غلاف را باز میکند. این روش معمولا در مطب انجام میشود.
جراحی- در جراحی از طریق برش کوچکی در نزدیک قاعده انگشت مورد نظر، بخش محدود شده غلاف تاندون باز میشود. این کار معمولا در اتاق عمل انجام میشود.
