اوتیسم یک ناتوانی تکاملی پیچیده و مادم العمر استمتخصصان بر این باورند که اوتیسم خود را در سه سال نخست زندگی فرد نشان می دهد. این بیماری در اثر اختلالی عصبی ایجاد می شود که بر عملکرد طبیعی مغز تأثیر می گذارد. اوتیسم بر چگونگی ارتباط فرد با دیگران و هم چنین بر درک فرد مبتلا از جهان اطراف خود تأثیر گذار است.
اوتیسم از آنچه که شاید ما می اندیشیم رایج تر است. بیش از نیم میلیون نفر مبتلا به اوتیسم در انگلستان زندگی می کنند. افراد از هر نژاد، ملیت و رنگی که باشند می توانند به اوتیسم مبتلا شوند، گرچه نرخ ابتلا به این بیماری در مردان بیش از زنان است.
علت دقیق بروز اوتیسم هنوز تحت بررسی و مطالعه قرار دارد. با این حال تحقیقات مؤید آن است که ترکیبی از عوامل مختلف ژنتیکی و محیطی می تواند در بروز این بیماری مؤثر باشد.
تحقیقات نشان داده است که افراد مبتلا به اوتیسم ویژگیهای ژنتیکی مشترکی با افراد مبتلا به ADHD، اختلال دو قطبی، شیزوفرنی و یا افسردگی بالینی دارند.
باید دانست ابتلا به اوتیسم با رشد و تربیت فرد و شرایط اجتماعی در ارتباط نیست.
در حال حاضر هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد. با این حال روش های خاصی وجود دارد که می توان با استفاده از آنها به تکامل و یادگیری افراد مبتلا کمک کرد.
معمولاً تشخیص اوتیسم به وسیله روان پزشک صورت می پذیرد. تشخیص زودهنگام این بیماری به دو علت می تواند مفید واقع شود:
این بیماری طیف های گسترده ای دارد، بدین معنی که در عین حالی که همه افراد مبتلا به اوتیسم دشواری های یکسانی را تجربه می کنند، شرایط خاص خود را داشته و این شرایط به طرق منحصر به فرد زندگی آنها را تحت الشعاع قرار خواهد داد. اوتیسم گاهی اوقات ناهنجاری طیفی اوتیسم یا ASD نامیده می شود. از واژه طیف به این علت استفاده می شود که در عین این که همه افراد مبتلا به اوتیسم از سه مشکل مشترک رنج می برند، بیماری آنها می تواند به طرق بسیار متفاوتی بر آنها تأثیر بگذارد.
برخی از افراد مبتلا به اوتیسم قادر هستند به تنهایی از پس زندگی خود برآیند، اما برخی دیگر با ناتوانی های یادگیری درگیرند و محتاج حمایت و رسیدگی مادام العمر هستند. برخی افراد مبتلا به اوتیسم نسبت به صدا، تماس، مزه ها، بوها، نور و یا رنگ ها حساسیت کمتر یا بیشتر از حد معمول دارند.
سه حوزه اصلی دشواری در افراد مبتلا به اوتیسم که معمولاً آسیب های سه گانه نامیده می شود به شرح ذیل است:
برای افراد مبتلا به اوتیسم، «زبان بدن» می تواند به همان اندازه غیر قابل فهم باشد که زبان یونانی باستان برای یک فرد عادی غیرقابل فهم است.
افراد مبتلا به اوتیسم هم با زبان کلامی و هم با زبان غیرکلامی مشکل دارند. بسیاری از آنها درک بسیار محدودی از زبان دارند و فکر می کنند مردم همیشه دقیقاً می خواهند همان مفهومی را منتقل کنند که می گویند. درک یا استفاده از موارد ذیل برای افراد مبتلا به اوتیسم بسیار دشوار است:
بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم صحبت نمی کنند و یا در حد بسیار محدودی سخن می گویند. معمولاً متوجه می شوندکه دیگران چه میگویند اما خودشان ترجیح می دهند از ابزارهای دیگری برای برقراری ارتباط استفاده نمایند، مثلاً زبان نشانه ها و یا علائم دیداری.
برخی هم مهارت های زبانی خوبی دارند اما جریان بده بستان مکالمات را درک نمی کنند. مثلاً حرف طرف مقابل را تکرار می کنند یا هرقدر بخواهند در مورد مسئله مورد علاقه شان به درازا صحبت می کنند.
در برخورد با این افراد بهتر است شفاف سخن گفت و اجازه داد آنها زمان کافی برای فرآوری آنچه شنیده اند را داشته باشند.
اجتماعی شدن به طور طبیعی اتفاق نمی افتد، ما باید آن را یادبگیریم. افراد مبتلا به اوتیسم اغلب در درک و دریافت احساسات و عواطف دیگران و ابراز عاطف و احساسات خود با مشکل مواجهند. و این چیزی است که انطباق با جامعه را برای آنها دشوارتر می سازد. این افراد
بنابراین برقراری دوستی برای افراد مبتلا به اوتیسم دشوار است. گرچه ممکن است برخی از آنها به این کار تمایل داشته باشند اما در مورد چگونگی آن اطمینان ندارند.
تصورات اجتماعی به ما این امکان را می دهد تا رفتار دیگران را پیش بینی و درک نماییم، معنای اندیشه های انتزاعی را بفهمیم و موقعیت هایی را که خارج از روال عادی روزانه زندگی مان است تصور کنیم. دشواری در ادراکات و انگاشت های اجتماعی بدین معناست که افراد مبتلا به اوتیسم در موارد ذیل با مشکل مواجهند:
مواجه بودن با مشکل برای داشتن تصورات اجتماعی را نباید با نداشتن خیال اشتباه گرفت. بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم بسیار خلاق هستند و برای مثال هنرمندان، موسیقی دانان و یا نویسندگانی برجسته هستند.
همان طور که گفته شد، مؤلفه های بیماری اوتیسم از فردی به فرد دیگر تفاوت دارد، اما با توجه به دشواری های سه گانه این بیماری، افراد مبتلا به اوتیسم معمولاً ویژگی های زیر را دارا هستند:
- امور و جریان های عادی و تکراری را دوست دارند
«روزی فردی که به اوتیسم مبتلا بود به مرکز خدماتی که هر روز مراجعه می کرد رفت. مثل هر روز از تاکسی پیاده شد و خواست در بزند، اما در برخلاف معمول باز بود. بجای آن که وارد شود، برگشت، دوباره به سمت تاکسی رفت تا مراحل را مجدداً تکرار کند تا شاید با در بسته مواجه شود.»
دنیا در چشم افراد مبتلا به اوتیسم که ترجیح می دهند همیشه روال تکراری داشته باشند، جایی غیرقابل پیش بینی و پیچیده است. بنابراین دوست دارند همیشه همه چیز به حالت همیشگی باشد تا بدانند باید چه کنند. این روال تکراری می تواند رفتن با تاکسی به مدرسه باشد و یا خوردن غذای تکراری هر روزه.
قوانین هم برای این افراد از اهمیت خاصی برخوردار است. تغییر نحوه انجام یک کار برای افراد مبتلا به اوتیسم کار دشواری است. این افراد با تغییر موافق نیستند، اما در صورتی که از قبل برای تغییری مهیا شوند می توانند با آن کنار بیایند.
- در حواس پنج گانه حساسیت خاصی دارند
این اتفاق ممکن است در مورد یک یا همه حواس پنج گانه بیفتد. افراد مبتلا به اوتیسم در مورد حواس پنج گانه یا حساسیت بسیار پایینی دارند و یا بسیار حساس هستند. برای مثال ممکن است یک فرد مبتلا به اوتیسم صدایی را که دیگران نمی شنوند یا به راحتی نادیده بگیرند، به نحو بسیار بلندی بشوندبه طوری که موجب عصبانیت و یا حتی درد جسمانی در وی شود.
دسته ای از افراد مبتلا به اوتیسم که حساسیت پایینی دارند، برای مثال به خاطر حساسیت پایین حس لامسه خود نسبت به دمای بالا دیر واکنش نشان می دهند. این خصوصیت موجب می شود استفاده از سیستم هشدار دهنده بدن در این افراد با مشکل مواجه باشد. سیستم هشدار دهنده بدن به فرد می فهماند که چه فاصله ای با اشیا یا افراد دارند. بنابراین افراد مبتلا به اوتیسم نمی توانند در حفظ فاصله مناسب با افراد و یا پرهیز از برخورد با موانع، عملمرد خوبی داشته باشند.
- تمایلات و دلبستگی های خاصی دارند
بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم، معمولاً از سنین پایین علایق خاص و شدیدی دارند. این علایق می تواند در طول زندگی فرد تغییر کند و هر چیزی باشد، از موسیقی گرفته تا نقاشی و یا کامپیوتر.برخی از این افراد نهایتاً موفق می شوند در حوزه مورد علاقه خود به کاری مشغول شوند، اما در برخی هم این علاقه در حد سرگرمی باقی می ماند. ممکن است این علاقه گاهاً به چیزهای غیرطبیعی باشد. مثلاً ممکن است یک فرد مبتلا به اوتیسم به جمع آوری زباله علاقه نشان دهد که با تشویق و راهنمایی می تواند به راهی مثل بازیافت مواد کشیده شود.
- اختلال در یادگیری دارند
افراد مبتلا به اوتیسم، اختلالات یادگیری دارند که می تواند از مشکل در آموختن نحوه دوش گرفتن تا پختن غذا متفاوت باشد. میزان این اختلالات در افراد مختلف متفاوت است. اما نکته حائز اهمیت این است که همه افراد مبتلا به اوتیسم می توانند با دریافت حمایت های مناسب مسایل مختلف را یادبگیرند.
سندروم آسپرگر نیز نوعی از بیماری اوتیسم است. افرادی که به این سندروم دچارند، اغلب هوش متوسط یا بالای متوسط دارند. این افراد مشکل کمتری در مورد تکلم دارند اما با این وجود در حوزه درک و فرآوری زبان با مشکلاتی روبرو هستند.
