29 دی 1398

زخم معده، علت، علائم و درمان

دسته بندی: بیماری های گوارشی نویسنده: ایران درمان بازدید: 1098
زخم معده، علت، علائم و درمان

 زخم معده به جراحات دردناکی گفته می شود که در جداره داخلی معده و یا قسمت آغازین روده کوچک که اثنی عشر نامیده می شود وجود دارد.

چه عاملی موجب بروز زخم معده می شود؟

 هیچ دلیل مشخص و واحدی برای بروز زخم معده یافت نشده است. با این حال، امروزه روشن شده است که زخم معده نتیجه عدم توازن مایعات گوارشی معده و اثنی عشر است. به طور کلی از جمله دلایل بروز زخم معده می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

  • عفونت در اثر نوعی باکتری که هلیکوباکتر پیلوری (H.pylori) نامیده می شود
  • استفاده از مسکن هایی که داروهای ضدتورمی غیر استروئیدی یا NSAIDS نامیده می شوند، از جمله آسپیرین، ناپروکسن، ایبوپروفن و داروهای بسیار دیگر.
  • تولید بیش از حد اسید توسط گاسترینوم ، تومورهای تولید کننده سلول های اسیدی معده

علائم ابتلا به زخم معده چیست؟

 زخم معده ممکن است علائمی داشته و یا نداشته باشد. اما به طور کلی از جمله علائم زخم معده می توان به موراد ذیل اشاره کرد:

  • درد مالشی یا سوزشی در قسمت میانی یا بالایی معده در فواصل وعده های غذایی یا به هنگام شب
  • نفخ
  • سوزش معده
  • تهوع یا استفراغ

 در موارد حاد ممکن است علائم زیر نیز وجود داشته باشد:

  • مدفوع سیاه یا تیره (به دلیل خونریزی)
  • بالا آوردن خون (که ممکن است شبیه به تفاله قهوه باشد)
  • کاهش وزن
  • درد شدید در ناحیه میانی یا بالایی معده

زخم معده تا چه حد می تواند جدی باشد؟

 گرچه زخم های معده معمولاً خود به خود بهبود می یابند، نباید نشانه های هشدار دهنده آنها را نیز نادیده گرفت. زخم معده در صورتی که به درستی درمان نشود، می تواند به مشکلاتی جدی منتج گردد. از جمله این مشکلات می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

  • خونریزی
  • سوراخ (به وجود آمدن حفره در دیواره معده)
  • انسداد مجرای معده در نتیجه تورم یا زخمی که راه معده به اثنی عشر را بسته است

 استفاده از NSAIDS ها می تواند بدون آن که هیچ یک از علائم فوق را به وجود آورد، موجب ابتلا به زخم معده گردد. ریسک ابتلا به این نوع زخم معده به خصوص در مورد افراد مسن و کسانی که پیشتر سابقه ابتلا به زخم معده را داشته اند مطرح است.

چه کسانی بیشتر در معرض خطر ابتلا به زخم معده هستند؟

 اگر هر یک از موارد زیر در مورد شما مصداق داشته باشد بیش از سایرین در معرض خطر ابتلا به زخم معده خواهید بود:

  • عفونت در اثر باکتری H.pylori
  • مصرف NSAIDS هایی هم چون آسپیرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن
  • سابقه خانوادگی ابتلا به زخم معده
  • ابتلا به بیماری های دیگری هم چون بیماری های کبدی، کلویوی یا ریوی
  • نوشیدن مکرر مشروبات الکلی
  • سن بالای 50 سال

زخم معده چگونه تشخیص داده می شود؟

 پزشک معالج به راحتی می تواند با مطرح کردن پرسش هایی در باره علائم و نشانه هایی که تجربه کرده اید در مورد ابتلای شما به زخم معده نتیجه گیری کند. با این حال، برای آن که تشخیص خود را تأیید کند از تست های متعددی بهره می جوید. ابتدا ممکن است از شما بخواهد برای مدت کوتاهی داروهای ضد اسید استفاده کنید، مانند آن دسته داروهایی که برای سوزش معده تجویز می شوند.

در صورت نیاز ممکن است پزشک انجام اندوسکوپی را برای شما تجویز نماید. همانطور که می دانید اندوسکوپی به وسیله وارد کردن ابزار کوچکی از طریق حلق به درون معده انجام می شود تا هر گونه ناهنجاری یا وضعیت غیرطبیعی مشاهده گردد.

 البته اغلب پزشکان بدون انجام اندوسکوپی به درمان زخم معده بیماران خود اقدام می کنند.

درمان زخم معده

 درمان زخم معده روش های متعددی دارد. از جمله تغییر سبک زندگی، محدود کردن مصرف لبنیات، استفاده از داروهای مناسب و یا در صورت نیاز انجام عمل جراحی.

تغییر سبک زندگی

 برای درمان زخم معده ابتدا بایست موادی را که احتمال دارد موجب بروز زخم معده شوند از برنامه زندگی خود حذف کنید، مثلاً مصرف مشروبات الکلی و یا سیگار کشیدن را. در صورتی هم که تشخیص داده شود زخم معده شما در اثر مصرف NSAIDSها ایجاد شده باید مصرف آنها را متوقف کنید.

درمان زخم معده به وسیله دارو

 داروهایی که برای درمان زخم معده تجویز می شوند به قرار زیر می باشند:

  • PPI. داروهای PPI میزان اسید را کاهش داده و موجب بهبود زخم معده می شوند. از جمله این داروها می توان بهPrilosec, Prevacid, Aciphex, Protonix, Zegerid, Dexilant, Nexium اشاره کرد.
  • آنتی بیوتیک. در صورتی که به عفونت مبتلا باشید برای شما آنتی بیوتیک تجویز خواهد شد. ترکیبات مختلفی از آنتی بیوتیک ها وجود دارند که برای مدت یک یا دو هفته به همراه یکی از انواعPPI تجویز می شوند.

اندوسکوپی. برخی از زخم های معده ای که در حال خونریزی هستند از طریق انجام اندوسکوپی بهبود می یابند.

جراحی. برخی اوقات در صورتی که زخم معده موجب ایجاد حفره ای در دیواره معده شده و خونریزی زیادی ایجاد شده باشد که از طریق اندوسکوپی قابل درمان نباشد به جراحی نیاز خواهد بود.

آیا نوشیدن شیر می تواند به بهبود زخم معده کمک نماید؟

خیر. در واقع مصرف شیر زخم معده را بدتر می کند. مصرف شیر به طور موقتی موجب التیام درد ناشی از زخم معده می شود چون شیر جداره داخلی معده را می پوشاند. اما در عین حال موجب می شود معده اسید بیشتری تولید نماید که به نوبه خود زخم های معده را بدتر خواهد کرد.

چطور می توان از ابتلا به زخم معده جلوگیری کرد؟

برای کاهش ریسک ابتلا به زخم معده:

  • سیگار نکشید
  • مشروبات الکلی ننوشید
  • از مصرف زیاد آسپیرین و یا NSAIDSهای دیگر بپرهیزید
  • در صورت مشاهده هر یک از علائمی که ذکر شد به پزشک مراجعه کنید 

 

آتیه غرب

مقالات مرتبط

چه عواملی باعث ورم معده میشوند؟ ورم معده به حالتی گفته میشود که ناحیه معده بزرگتر از حد طبیعی میشود. گاهی اوقات به این وضعیت باد کردن معده و یا ورم معده نیز...
روده بخش اعظم دستگاه گوارش را تشکیل میدهد. بیشتر فرایند گوارش در روده کوچک اتفاق می افتد در حالی که روده بزرگ آب را جذب و مواد زاید را دفع میکند. التهاب روده ها...