پیرچشمی معمولاً از حدود چهل سالگی، یعنی زمانی که عدسی های چشم به تدریج توانایی خود را در فوکوس بر اشیاء نزدیک از دست می دهند، آغاز می شود. در سنین شصت و هفتاد سالگی تقریباً همه افراد دیدن اشیاء نزدیک اما مبهم را تجربه می کنند، درحالی که دوربینی آنها هنوز تقریباً درحد خوبی باقی مانده است. بیش از چهارصد میلیون نفر در سراسر جهان به پیرچشمی مبتلا هستند. حتی در افرادی که هرگز مشکل بینایی نداشته اند نیز از پیرچشمی اجتنابی نیست.
افرادی که به پیرچشمی مبتلا هستند هنگام مطالعه و یا خیاطی متوجه می شوند اگر دستانشان را تا آنجا که می توانند از صورتشان فاصله بدهند سطور کتاب را بهتر و واضح تر می بینند. این افراد در هنگام کارهای ظریف مثل نوشتن یا بافتنی دچار سردرد می شوند و احساس خستگی می کنند.
عدسی چشم با بالا رفتن سن سخت تر می شود و بنابراین نمی تواند روی اشیاء نزدیکی که مقابل چشم قرار دارند به خوبی فوکوس کند.
پیرچشمی در اثرروندی ایجاد می شود که با کهولت سن در ارتباط است. پیرچشمی با آستیگماتیسم، نزدیک بینی و دوربینی که به شکل کره چشم مربوط هستند و در اثر عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد می شوند متفاوت است. به طور کلی تصور بر این است که پیرچشمی در اثر ضخیم شدن و کاهش انعطاف پذیری عدسی طبیعی چشم ایجاد می شود. کهولت سن تغییراتی نیز در فیبرهای ماهیچه ای اطراف عدسی ها ایجاد می نماید. هرچه انعطاف پذیری کمتر شود، فوکوس بر اشیاء نزدیک نیز سخت تر می شود. البته نظریه های دیگری نیز در مورد علل بروز پیرچشمی وجود دارد.
استفاده از لنز و عینک:
عینک های دوکانونی یا عدسی های تدریجی (PAL) رایج ترین راه های اصلاح مشکل پیرچشمی هستند.
عینک های دوکانونی دو نقطه کانونی دارند، قسمت اصلی عینک به دید فواصل دور مربوط است و قسمت پایین تر عینک برای دید اشیاء نزدیک تعبیه میشود.
عدسی های تدریجی مشابه عینک های دو کانونی هستند با این تفاوت که تغییر دید میان دو عدسی، تدریجی تر است و میان دو عدسی خط قابل مشاهده ای وجود ندارد.
عینک های مخصوص مطالعه یا نزدیک بینی هم گزینه دیگری هستند، که بر خلاف عینک های دو کانونی یا عدسی های تدریجی که می توانند در طول شبانه روز مورد استفاده قرار گیرند، فقط باید در مواقع انجام کارهایی مثل مطالعه استفاده شوند.
البته لنزهای چشمی چند کانونی نیز وجود دارند.
نوع دیگر استفاده از لنز این است که برای یکی از چشم ها از لنزی مناسب دوربینی استفاده شود و برای چشم دیگر از لنزی مناسب مطالعه. مغز بطور خودکار تشخیص می دهد که برای کارهای متفاوت از کدام چشم استفاده کند. برخی افراد از این نوع درمان استفاده می کنند و احساس رضایت می نمایند اما برخی نیز معتقدند در این روش دقت و سرعت بصریشان کاهش می یابد.
عمل جراحی:
در مورد درمان پیرچشمی گزینه جراحی نیز وجود دارد. برای مثال در برخی روش های جراحی از اشعه های رادیویی برای ایجاد انحنای بیشتر در قرنیه استفاده می شود. این فرآیند فقط بر روی یک چشم اعمال می شود.
لازک (PresbyLASIK) یک روش جراحی جدید برای درمان پیرچشمی است که اکنون در کلینیک های چشم پزشکی برخی کشورها انجام میشود. در این روش از یک لیزر رادیواکتیو برای ایجاد یک برش چندکانونی مستقیم بر روی سطح قرنیه استفاده می شود. این کار باعث تقویت دید در فواصل مختلف می شود.
از روش لازک برای اصلاح تک دیدی هم میتوان استفاده کرد، بدین مضمون که یکی از چشم ها برای دید نزدیک اصلاح می شود و دیگری به نحوی اصلاح می گردد که برای دید فواصل دورتقویت شود.
روش دیگری که در دست مطالعه قرار دارد تزریق یک ژل الاستیک به کیسه کپسولی است. کیسه کپسولی ساختاری است که عدسی طبیعی چشم را در خود جای می دهد. انتظار می رود این ژل جایگزین لنز طبیعی شود و به عنوان یک لنز جدید و انعطاف پذیرتر در چشم ایفای نقش نماید.
مطالعات دیگری نیز بر روی درمان عدسی هایی که انعطاف پذیری خود را از دست داده اند از طریق لیزر در حال انجام است تا انعطاف پذیری و نتیجتاً قدرت فوکوس چشم را افزایش دهد.
فرآیند دیگری نیز وجود دارد تحت عنوان تعویض عدسی انکساری (Refractive lens exchange)که در واقع فرآیند جایگزین نمودن عدسی طبیعی و غیرانعطاف پذیر چشم فرد است با یک عدسی اصلاحی به منظور تقویت دید چندکانونی.
البته در حال حاضر روش های درمانی دیگری نیز در دست مطالعه است.
